Баланын сүйлөө жөндөмдүүлүгү 1 жаштан кийин акырындап өнүгөт. Ар бир этаптын өзүнүн жетишкендиги бар.
1 жыл 3 ай
Бала 6 сөздү билет. Жөнөкөй талаптарды түшүнө алат, тааныш сөздөрдү сүрөт менен көрсөтө алат.
1 жыл 6 ай
Денесинин 1-2 бөлүгүн айта алат, 7-20 сөз билет.
1 жыл 9 ай
Дененин 3-4 бөлүгүн айтат. 20 сөз билет. Эки сөздөн турган сөз айкаштарын колдонот («чай бер», «аралга келди»)
2 жашта
Бул куракта бала денесинин 5 бөлүгүн айта алат. 50гө жакын сөздү билет. Эки кадамдуу сөз айкаштарын түшүнөт («ашканага бар», «сүлгү алып кел»). “Мен”, “Сен”, “Ал” сыяктуу сөздөрдү түшүнөт. Сөз айкашы эки сөздөн турат. p, b, m, f, v, t, d, n, k, g, h тамгаларын айта алат. адатта s, z, sh, j, ch, r, l тамгаларын калтырат.
2 жыл 6 ай
Сандарды түшүнө баштайт. "Эмне?", "Кайда?" суроолорду түшүнөт. s, z, l тамгаларын айта алат.
3 жашта
Баланын сөз байлыгы 250-700гө жетет. Сөз айкашы бир нече сөздөн турат. Ал көптүк түрүн билет. “Анткени”, “эгер”, “качан” деген сөздөрдү колдоно алат. Татаал талаптарды түшүнөт («Идишке кашык сал»). Жеңил жомокторду угат, түшүнөт.
4 жашта
Сөз айкаштарында “канча”, “ордуна”, “анда”, “кайда” сыяктуу сөздөрдү колдоно алат. Сөз байлыгы 1500-2000ге чейин. Тамгалардын «баладай» жумшаруусу жоголот.
5 жашта
Баланын сөз байлыгы 2500-3000ге жетет. Тилдеги бардык тамгаларды эркин айта алат. Татаал фразаларды колдонуу менен өз оюн айта алат. Сөздөгү тамгалардын тартибин өзгөртпөй сүйлөйт.
5 жаштан 7 жашка чейин
7 жашка келгенде баланын сөз байлыгы 3500гө жакын болот. Бул таасирдүү сөздөрдүн санын көбөйтөт. Баланын тилге көңүл буруусу күчөйт. Айлана-чөйрөгө оозеки баа берүү жөндөмүнө ээ. Баланын психологиялык абалы аны мектепке даярдайт.
