Германия 1918-1939 ж.

ДОСТАРЫМЕН БІРГЕ АКЦИЯ:

Германия 1918-1939 ж.

ЖОСПАР.

1. Бірінші дүниежүзілік соғыстың Германия үшін зардаптары.

2. Веймар Республикасы.

3. Доус жоспары

4. Фашизмнің көтерілуі.

5. Фашизмнің мәні.

6. Фашисттердің ішкі саясаты.

         Бірінші дүниежүзілік соғыста Германия мен оның одақтастары жеңілді. Германия соғыста 2 миллионнан айырылды. Жалпы шығын 7,5 млн. тұлғаны бекітті.

         1918 жылы 3 қарашада неміс революциясы басталды. Бұл күні Кильде орналасқан теңізшілер соғыстың жалғасуына қарсы көтерілді. Саз жұмысшылары көтерілісті қолдап, жалпы ереуіл жариялады. Қалада жұмысшылар мен солдаттардың кеңестері құрылды. Революция толқыны 9 қарашада Берлинге жетіп, бүкіл Германияға тарады.

         10 қарашада құрылған жаңа үкіметті Германия социал-демократиялық партиясының жетекші қайраткерлерінің бірі Ф.Эберт басқарды. Бұл үкімет Германияны Республика деп жариялап, 11 қарашада Антантамен алдын ала бейбіт келісімге қол қойды.

         Құрылтай жиналысы өз жұмысын Веймар қаласында бейбіт түрде бастады. Сондықтан Құрылтай жиналысы қабылдаған Конституция және оның негізінде құрылған Республика Германия тарихына Веймар Конституциясы және Веймар Республикасы деген атаумен енді.

         Конституция Германияны күшті президенттік билікке ие федеративтік республика деп жариялады. Қазіргі уақытта үкімет президент алдында емес, парламент алдында жауапты екені анықталды. Фридрих Эберт Германияның тұңғыш президенті болып сайланды. Конституцияда жеке меншік қасиетті және қол сұғылмайтындығы, ерлер мен әйелдерге 20 жастан бастап жалпыға бірдей сайлау құқығы берілгені айтылды.

         Премьер-министрді (канцлерді) Президент тағайындағанымен, ол Рейхстаг алдында есеп берді. Екі палатадан тұратын заң шығарушы билік құрылды. Төменгі палата бүкіл Германияда жалпыға бірдей дауыс беру арқылы сайланды. Жоғарғы палата белгіленген нормалар бойынша ел мен облыс өкілдерінен құралатын еді. Рейхсраттың вето құқығы болды.

         АҚШ та Германияның толығымен әлсірегенін қаламады. Өйткені Германияның толық әлсіреуі АҚШ, Ұлыбритания және Францияның тұрақты қарсыластарын күшейтер еді. Оның үстіне АҚШ-қа өзінің жаңа қарсыласы Кеңес мемлекетін тежеу ​​үшін қуатты Германия қажет болды.

         АҚШ Германияға экономикалық және қаржылық қолдау көрсетуге шешім қабылдады. Бұл рельефтік жоспар тарихқа «Доус жоспары» деген атпен енді. Сайып келгенде, бұл жоспар неміс экономикасының қарқынды дамуына және оның әскери қуатын қалпына келтіруге негіз болды.

         Егер Франция «Доус жоспарын» қабылдауға келіссе, АҚШ Францияның қарыздарын кешіруге міндетті болды. Сондықтан ол «ДАУЕС жоспарын» қабылдап, 1925 жылы Рур өлкесінен әскерлерін шығарды.

         Германия экономикалық дамуда үлкен жетістіктерге жетіп, 1927-1928 жылдары өнеркәсіп өндірісі мен сыртқы сауда бойынша ел соғысқа дейінгі деңгейге қайта оралды. Ал 1929 жыл одан асып түсті. Өнеркәсіптік дамуда Ұлыбритания мен Францияны артта қалдырды. 1929 жылы Доус жоспары Юнг жоспарымен ауыстырылды.

         Неміс қарулы күштерінің бас қолбасшысы фельдмаршал П.Гинденбург (1874-1934) болды. 1925 жылы ел президенті болып сайланды. Оның төрағалығы кезінде неміс әскері қайта қарулана бастады.

         Германия енді Версаль бітімінен ашық бас тарту жолына түсті. Атап айтқанда, әскер саны 350 мың адамға дейін ұлғайтылды.

         1925 жылы Германия Локарнода Рейн пактісіне қол қойды. Оған сәйкес Германияның Франциямен және Бельгиямен бұрынғы шекарасы танылды. Осы уақытта Франция мен Германия бір-біріне ешқашан шабуыл жасамауға уәде берді. Ұлыбритания мен Италия осы пактіге халықаралық кепіл болып табылады.

         1929 жылы орын алған әлемдік экономикалық дағдарыс Германияны ауыр жағдайға қалдырды. Үш жылдан бері өндіріс тұрақты түрде төмендеп келеді. Бұған экономиканың сыртқы қаржылық көмекке тәуелді болуы, дағдарыс кезінде шетел инвестициясының тартылуы, ішкі нарықтың тарлығы, бұрынғы Антанта мемлекеттеріне өтемақы төлеу, материал көзі ретінде отарлардың болмауы себеп болды. ресурстар.

         Экономиканың күрт тұрақсыздануы да саяси дағдарысты болмай қоймайтын болды. 1928 жылы Рейхстагқа сайлауда ешбір саяси партия дауыстардың абсолютті көпшілігін ала алмады. Сондықтан ГСДП, католиктік орталық партиясы (78 орынмен) және Германия ұлттық партиясының (73 орынмен) өкілдерінен тұратын коалициялық үкімет құрылып, үлкен коалицияның қамқорлығымен жұмыс істей бастады. Алайда 1930 жылы наурызда коалиция тарады. Г.Мюллер үкіметі отставкаға кетуге мәжбүр болды.

         Президент Гинденбург католиктік орталық партиясының қайраткері Г.Брюнингті канцлер етіп тағайындады. Алайда ХСДП оппозицияға өткеннен кейін Г.Бревин үкіметі белсенді әрекет ете алмады. Соның салдарынан ел Президентінің кезектен тыс жарлықтары күшпен орындала бастады. Бұл өз кезегінде Рейхстагтың беделін түсірді. 1932 жылы ол бар болғаны 5 заң қабылдады.

         Халықтың басым бөлігі республикалық басқару жүйесіне барлық мәселелердің көзі ретінде қарай бастады. Сонымен бірге олардың санасында берік тәртіп орнатуға қабілетті тоталитарлық режимге деген жанашырлық күшейді. Олардың көз алдында А.Гитлер бастаған фашистік партия осындай тәртіп орнатуға қабілетті күш ретінде бейнелене бастады.

         Сонымен бірге нацистер билеуші ​​ұлт, нәсілдік артықшылық, антисемитизм, билікке табынушылық идеяларын қоғамдық санаға күшпен енгізе бастады. Олардың ойынша, әлемді билеуге тек неміс ұлты лайық еді.

         Инвесторлар Гитлерден өз ниетін жүзеге асыратын адамды көрді. Осыдан кейін олар А.Гитлерді фюрер, яғни данышпан деп атап, Гитлердің билікке келуі үшін қатты күресе бастады.

         1933 жылы 30 қаңтарда Гинденбург А.Гитлерді Германияның рейх-канцлері етіп тағайындады. Іс жүзінде 1933 жылы Германияда бір (буржуазиялық демократиялық) басқару нысаны басқа нысанмен, яғни тоталитарлық диктатурамен ауыстырылды.

         Фашизм – басқарудың террористік тоталитарлық түрі, билеуші ​​топтардың аса реакцияшыл және агрессивті күштерінің мүдделерін білдіретін ағым. Ол алғаш рет Еуропада (Италия) пайда болды. «Фашизм» термині «фашио» сөзінен шыққан, «банда», «жиналу» дегенді білдіреді.

         Төмендегі белгілер фашизмнің табиғатын анық сипаттайды. Оның бірінші белгісі – шектен шыққан ұлтшылдық. Фашизмнің тағы бір белгісі - оның шектен шыққан агрессивтілігі.

         Фашизм билікке келген кезде А.Гитлер үкіметі алдымен саяси демократияны жоюға кірісті. Саяси партиялардың қызметіне нүкте қою үшін 1933 жылы 23 ақпанда Рейхстаг ғимаратын өртеп жіберуді ұйымдастырып, коммунистерді кінәлап, болгар Г.Димитровты соттады.

Нацистік партиядан басқа барлық саяси партияларға тыйым салынды. А.Гитлер бірінші дүниежүзілік соғыс кезінде Германияның тағдыры шешіліп жатқан кездегі социал-демократтарды революция жасады деп айыптап, коммунистерді «қызыл диктатура» орнатуға тырысты, кеңестердің тыңшысы деп айыптады.

         Президент Гинденберг 1934 жылы 2 тамызда қайтыс болды. А.Гитлер де президенттік қызметке отырды. Осылайша бүкіл билік А.Гитлердің қолына шоғырланды. Енді ол Германияның федеративтік мемлекетінің мәртебесін жойды, барлық деңгейдегі әкімшілік органдардың басшылары тағайындалды. Рейхстаг сайлауы жойылып, заң шығарушы билік функциясы үкіметке берілді.

         Фашизмнің болашағын тәрбиелеу мақсатында «Гитлерюген» атты жастар ұйымы құрылды.

1. Гитлер Германияның жалғыз билеушісі, партияның жетекшісі, фюрер, яғни шексіз құқығы бар неміс халқының кемеңгері болды. Көп ұзамай фашистер бас жазалау кеңсесін құрды - қауіпсіздік отрядтары (күзет әскерлері) - С. Оны А.Гитлердің сенімді адамы Г.Гиммлер басқарды.

СС жасақтарының міндеті - қарсы шыққандарды қудалау, жаппай қырып-жоюды ұйымдастыру, пештерде өртеу, газ камераларында улау болды.

         Гестапо (құпия полиция) және СД (барлау және қарсы барлау) СС құрамына кірді. Олардың негізгі міндеті – қалыптасқан режимге қарсы туындаған кез келген оппозицияны сол жерде жою болды. Сонымен бірге оларға еврейлерді жаппай қырып-жою туралы да айып тағылды.

Нацистер диссиденттерді, демократиялық ұйымдардың өкілдерін және әскери тұтқындарды жаппай қырып-жою үшін 15 өлім лагерін салды, бұл лагерьлерде 10 миллион адам қаза тапты. XNUMX мыңға жуық адам қаза тапты.

Елде азық-түлік тапшылығы сезіліп, шығармашылық еңбекке қабілетсіз адамдарды, қарттарды, ақыл-есі дұрыс емес, психикалық дертке шалдыққандарды, эпилепсиямен ауыратын науқастарды түгел жою туралы бұйрық берілді. Германияның 275 мың тұрғыны қырылды.

1936 жылдың жазында экономиканы әскери бағытқа көшірудің 4 жылдық жоспары ресми түрде бекітілді. Осы 4 жылда әлемдегі ең қуатты заманауи армия құрылуы керек еді. Осы жылдар ішінде әскери шығындар 10 есеге өсті. 1939 жылға қарай Ұлыбританияның әскери шығындары 5 млрд. Германияның әскери шығындары 2,3 миллиард болса, Францияныкі 18 миллиард марканы құрайды. брендін құрды.

Осылайша екі дүниежүзілік соғыс аралығында Германия Батыс елдерінің көмегімен қалпына келтіріліп, дамыды. Дүниені өзіне бағындырғысы келген Германия соғысқа дайындықты аяқтады.

Бақылау сұрақтары.

1. 1918 жылғы революцияның нәтижесі қандай болды?

2. Доус жоспарының мақсаты қандай болды?

3. Фашизмнің мәні неде?

4. A. Гитлер билікке қашан келді?

5. Германия Екінші дүниежүзілік соғысқа қалай дайындалды?

Негізгі өрнектер.

Веймар Республикасы, Доус жоспары, «фашизм» нацистер, «гестапо»