7 dekabr, 2020-yil, Dushanba. Yilning 342-kuni . Yil oxiriga 24 kun qoldi.
?TARIXIY HODISALAR?
Miloddan avvalgi 43 yil — Formiyada Markus Tullius Tsitseron o’ldirilgan.
574 — Vizantiya imperatori Jastin II, jinnilikda takrorlanib turadigan azob-uqubatlar, o’zining umumiy Tiberiusni qabul qilib, Qaysar deb e’lon qildi. [1]
1703 yil — Buyuk Britaniyaning janubiy qismida qayd etilgan eng buyuk bo’ron bo’lgan 1703 yildagi Buyuk Bo’ron. Shamol 120 milya tezlikda esib, 9000 kishi halok bo’ladi.
1724 yil — Torn Tumult: Diniy tartibsizliklardan so’ng to’qqizta protestant fuqarosi va Thorn (Torun) meri Polsha hukumati tomonidan qatl etilgan.
1732 — Angliya, London, Kovent Gardenda Qirollik operasi teatri ochildi.
1776 — Gilbert du Motier, Markiz de Lafayet, Amerika armiyasiga general-mayor sifatida kirishni tashkil qildi.
1842 yil — Nyu-York filarmoniyasining birinchi kontserti, Ureli Korelli Xill tomonidan asos solingan.
1917 yil — Birinchi jahon urushi: Qo’shma Shtatlar Avstriya-Vengriyaga urush e’lon qildi.
1930 yil — Massachusets shtatining Boston shahrida W1XAV telekanali CBS radio orkestrining «The Fox Trappers» dasturidan videoni namoyish etdi. Shuningdek, teledasturda Qo’shma Shtatlarda birinchi televizion reklama, I.J. Radio shousiga homiylik qilgan Fox Furriers.
1932 — Germaniyada tug’ilgan shveytsariyalik fizik Albert Eynshteynga Amerika vizasi berildi.
1936 — Avstraliyalik kriketchi Jek Finglton ketma-ket to’rtta sinovda asrlar davomida gol urgan birinchi o’yinchi bo’ldi.
1941 yil — Ikkinchi Jahon urushi: Pearl Harborga hujum: Yapon imperatori floti Gavayi shtatidagi Perl-Harborda AQShning Tinch okeani flotiga va uning mudofaa qilayotgan armiyasi va dengiz piyoda havo kuchlariga kutilmagan hujum uyushtirdi. (Yaponiyaning bir vaqtning o’zida Sharqiy yarim sharning maqsadlariga hujumlari uchun 8 dekabrga qarang.)
1942 yil — Ikkinchi jahon urushi: Britaniyalik qo’mondonlar «Frankton» operatsiyasini, Bordo portida yuk tashish bo’yicha reydni o’tkazdilar.
1949 yil — Xitoyda fuqarolar urushi: Xitoy Respublikasi hukumati Nankingdan Tayvan, Tayvanga ko’chib o’tdi.
1962 yil — Monako shahzodasi Rayner III knyazlik konstitutsiyasini qayta ko’rib chiqdi, ba’zi vakolatlarini maslahat va qonunchilik kengashlariga topshirdi.
1963 yil — AQShning Pensilvaniya shtati, Filadelfiya shahrida bo’lib o’tgan Armiya-Dengiz kuchlari futbol o’yinida tezkor takroriy o’yin birinchi marta namoyish etildi.
1965 yil — Papa Pol VI va Patriarx Athenagoras I bir vaqtning o’zida 1054 yildan beri amal qilib kelinayotgan o’zaro olib tashlashlarni bekor qildilar.
1971 yil — Silhet jangi Pokiston harbiylari va Mukti Bahini o’rtasida bo’lib o’tdi. [3]
1971 yil — Pokiston prezidenti Yahyo Xon bosh vazir sifatida Nurul Amin va bosh vazir o’rinbosari sifatida Zulfikar Ali Bxutto bilan koalitsion hukumat tuzilganligini e’lon qildi.
1993 yil — Long Island Island Rail Road-da otishma: yo’lovchi Kolin Fergyuson Nyu-Yorkning Nassau okrugidagi LIRRda olti kishini o’ldirgan va 19 kishini jarohatlagan.
2003 yil — Kanada alyansi va Kanadaning progressiv konservativ partiyasi birlashgandan so’ng, Kanada konservativ partiyasi rasmiy ravishda ro’yxatdan o’tkazildi.
2005 yil — American Airlines aviakompaniyasining 924-reysi yo’lovchisi, bomba bor deb da’vo qilgan Rigoberto Alpizar, Mayami xalqaro aeroportida AQSh federal aviamarshallari guruhi tomonidan otib o’ldirilgan.
2015 yil — JAXA zond Akatsuki birinchi urinishdan besh yil o’tgach, Venera atrofidagi orbitaga muvaffaqiyatli kirdi.
2016 yil — Pokiston Xalqaro Havo Yo’llari 661-reysi, Chitraldan Islomobodga mahalliy yo’lovchi reysi, XAVLIAN yaqinida ATR-42-500 qulashi natijasida samolyot bortidagi 47 kishi halok bo’ldi.
2017 yil — Bir xil jinsdagi nikohlarni qonuniy ravishda tan olish to’g’risidagi Nikohni o’zgartirish to’g’risidagi qonun loyihasi Avstraliya parlamentida qabul qilindi.
?TAVALLUD TOPGANLAR?
521 — Kolumba, irlandiyalik missioner, rohib va avliyo (597-yilda vafot etgan).
903 — Abd-Rahmon al-So’fiy, fors astronomi va muallif (986-yilda vafot etgan).
967 — Abu-Sa’d Abul-Xayr, forsiy so’fiy shoiri (1049-yilda vafot etgan).
1598 — Jan Lorenzo Bernini, italiyalik haykaltarosh va rassom (1680-yilda vafot etgan).
1643 — Giovanni Battista Falda, italiyalik me’mor va o’ymakor (1678-yilda vafot etgan).
1637 — Bernardo Pasquini, italiyalik organist va bastakor (1710 yilda vafot etgan).
1764 — Klod Viktor-Perrin, frantsuz generali va siyosat arbobi (1841 yil vafot etgan).
1784 — Allan Kanningem, Shotlandiya muallifi va shoiri (1842-yilda vafot etgan).
1791 — Ferenc Novak, vengriyalik-sloveniyalik ruhoniy va shoir (1836-yilda vafot etgan).
1792 — Avraam Yakob van der Aa, gollandiyalik muallif va akademik (1857 yilda vafot etgan).
1801 — Yoxann Nestroy, avstriyalik aktyor va dramaturg (1862-yilda vafot etgan).
1810 — Yozef Xirtl, vengriyalik-avstriyalik anatomist va biolog (1894-yilda vafot etgan).
1810 — Teodor Shvann, nemis fiziologi va biologi (1882 yil vafot etgan).
1823 — Leopold Kroneker, polshalik nemis matematikasi va akademik (1891 yil vafot etgan).
1838 — Tomas Bent, avstraliyalik ishbilarmon va siyosatchi, Viktoriyaning 22-bosh vaziri (1909 yil vafot etgan).
1873 — Uilla Kather, amerikalik yozuvchi, qissa yozuvchi va shoir (1947 yil vafot etgan).
1878 — Akiko Yosano, yapon muallifi, shoir, kashshof feminist, pasifist va ijtimoiy islohotchi (1942 yil vafot etgan).
1885 — Piter Sturxoldt, amerikalik bokschi va rassom (1919-yilda vafot etgan).
1910 — Dunkan MakNauton, kanadalik baland sakrashchi va geolog (1998 yil vafot etgan).
1910 — Lui Prima, amerikalik qo’shiq muallifi, karnaychi va aktyor (1978 yil vafot etgan).
1912 — Daniel Jons, Uels sardori va bastakori (1993 yil vafot etgan).
1913 — Kersti Merilaas, estoniyalik yozuvchi va shoir (1986 yil vafot etgan).
1920 yil — Tatamxulu Afrika, Janubiy afrikalik shoir va muallif (2002 yil vafot etgan).
1928 — Mikki Tompson, amerikalik poyga haydovchisi (1988 yil vafot etgan).
1932 — Rozmari Rojers, amerikalik jurnalist va muallif
1932 — Bobbi Uitton, regbi bo’yicha Avstraliya ligasi o’yinchisi (2008 yil vafot etgan).
1933 — Krsto Papich, xorvat rejissyori va ssenariy muallifi (2013-yilda vafot etgan).
1935 yil — Armando Manzanero, meksikalik musiqachi, qo’shiqchi va bastakor
1937 — Thad Cochran, amerikalik askar, huquqshunos va siyosatchi (2019 yilda vafot etgan).
1941 yil — Melba Pattillo Beals, amerikalik jurnalist va faol
1944 yil — Daniel Chorzempa, amerikalik organist va bastakor
1947 — Jonni Bench, amerikalik beysbolchi va sport ustasi
1947 yil — Anne Fayn, ingliz muallifi
1947 — Jyeyms Kich, amerikalik aktyor, prodyuser va rejissyor
1947 — Garri Unger, kanadalik xokkeychi va sport ustasi
1957 yil — Geoff Louson, avstraliyalik kriketchi, murabbiy va sport ustasi
1957 yil — Tom Vinsor, ingliz advokati va davlat xizmatchisi
1957 yil — Tijjani Muhammad-Bande, nigeriyalik diplomatlar, Birlashgan Millatlar Tashkiloti Bosh Assambleyasi Prezidenti (2019)
1958 yil — Tim Butler, ingliz bas-pleyeri va qo’shiq muallifi
1958 yil — Rik Rude, amerikalik kurashchi va sport ustasi (1999 yil vafot etgan).
1964 yil — Piter Laviolette, amerikalik xokkeychi va murabbiy
1966 yil — C. Tomas Xauell, amerikalik aktyor, rejissyor, prodyuser va ssenariy muallifi
1966 yil — Luiza Post, amerikalik qo’shiqchi va qo’shiq muallifi va gitara chaluvchisi
1967 yil — Mark Geyer, Avstraliya regbi ligasi o’yinchisi va sport ustasi
1971 yil — Vladimir Akopian, ozarbayjon-arman shaxmatchisi
1972 yil — Tammy Lin Sytch, amerikalik kurashchi va menejer
1973 yil — Terrell Ouens, amerikalik futbolchi va aktyor
1973 yil — Fabien Pelous, frantsuz regbi o’yinchisi va murabbiy
1974 yil — Manuel Martines Gutieres, ispaniyalik otishma aktyori va aktyor
1976 yil — Jorj Laraque, kanadalik xokkeychi va siyosatchi
1976 yil — Derek Ramsay, filippinlik-britaniyalik aktyor, model va televizion shaxs
1977 yil — Erik Chaves, amerikalik beysbolchi va sport ustasi
1977 yil — Dominik Xovard, ingliz barabanchi va prodyuser
1978 yil — Shiri Applebi, amerikalik aktrisa, rejissyor va prodyuser
1978 yil — Suzanna Lipscomb, ingliz tarixchisi, akademik va televidenie boshlovchisi
1979 yil — Sara Bareilles, amerikalik qo’shiq muallifi, pianist va aktrisa
1979 yil — Lampros Choutos, yunon-italiyalik futbolchi
1979 yil — Ayako Fujitani, yaponiyalik aktrisa va ssenariy muallifi
1980 yil — Jon Terri, ingliz futbolchisi
1983 yil — Mayk Mukitelli, amerikalik aralash jang san’ati ustasi
1984 yil — Aaron Grey, amerikalik basketbolchi
1987 yil — Aaron Karter, amerikalik qo’shiq muallifi, raqqosa va aktyor
1988 yil — Natan Adrian, amerikalik suzuvchi
1988 yil — Anjelina Gabueva, rossiyalik tennischi
1988 yil — Emili Braunning, avstraliyalik aktrisa va qo’shiqchi
1989 yil — Kayl Xendriks, amerikalik beysbolchi
1989 yil — Alessandro Marchi, italiyalik futbolchi
1989 yil — Nikolas Xult, ingliz aktyori
1990 yil — Devid Goffin, belgiyalik tennischi
1990 yil — Aleksandr Menkov, rossiyalik uzun sakrash
1990 yil — Yasiel Puig, kubalik beysbolchi
1990 yil — Urszula Radvanska, polshalik tennischi
1991 yil — Evgenio Pisani, italiyalik poygachi haydovchisi
1993 yil — Rahama Sadau, nigeriyalik aktrisa
◾VAFOT ETGANLAR◾
Miloddan avvalgi 43 yil — Tsitseron, rim faylasufi, huquqshunos va siyosatchi (miloddan avvalgi 106 yilda tug’ilgan).
1254 — Masum IV, katolik cherkovi papasi (1195 yilda tug’ilgan)
1295 — Gilbert de Klar, Gloesterning 7-grafligi, ingliz ofitseri (1243 yilda tug’ilgan).
1498 — Aleksandr Hegius fon Xik, nemis shoiri (1433 yilda tug’ilgan).
1562 — Adrian Uilyert, golland-italyan bastakori va o’qituvchisi (1490 yilda tug’ilgan).
1649 — Charlz Garnier, frantsuz missioneri va avliyo (1606 yilda tug’ilgan).
1672 — Richard Bellingham, ingliz-amerikalik huquqshunos va siyosatchi, Massachusets ko’rfazidagi koloniyaning 8-gubernatori (1592 yilda tug’ilgan).
1723 — Yan Santini Aixel, chexiyalik me’mor, Nepomukdagi Sent-Jon va Karlova Koruna Chato (1677 yilda tug’ilgan)
1725 — Florent Karton Dankur, frantsuz aktyori va dramaturg (1661 yilda tug’ilgan).
1772 — Martin Sarmiento, ispan rohib, olim va muallif (1695 yilda tug’ilgan)
1775 — Charlz Sonders, ingliz admiral va siyosatchi (1715 yilda tug’ilgan).
1817 — Uilyam Bligh, ingliz admiral va siyosatchi, Yangi Janubiy Uelsning 4-gubernatori (1745 yilda tug’ilgan).
1879 — Jon Sigurdsson, Islandiyalik olim va siyosatchi, Islandiya Parlamentining 1-spikeri (1811 yilda tug’ilgan).
1891 — Artur Blyt, ingliz-avstraliyalik siyosatchi, Janubiy Avstraliyaning 9-bosh vaziri (1823-yilda tug’ilgan).
1894 yil — Ferdinand de Lesseps, frantsuz ishbilarmon va diplomat, Suvaysh kanalini birgalikda ishlab chiqdi (1805 yilda tug’ilgan).
1899 — Xuan Luna, filippinlik rassom va haykaltarosh (1857 yilda tug’ilgan).
1902 — Tomas Nast, germaniyalik amerikalik karikaturachi (1840 yilda tug’ilgan).
1906 — Elie Dyukommun, shveytsariyalik jurnalist va o’qituvchi, Nobel mukofoti sovrindori (1833 yilda tug’ilgan).
1913 — Luidji Oregliya di Santo Stefano, italiyalik kardinal (1828 yilda tug’ilgan).
1917 yil — Lyudvig Minkus, avstriyalik skripkachi va bastakor (1826 yilda tug’ilgan).
1918 — Frank Uilson, ingliz-avstraliyalik siyosatchi, G’arbiy Avstraliyaning 9-bosh vaziri (1859 yilda tug’ilgan).
1941 yil — Perl-Harborga hujum:
Mervin S. Bennion, amerikalik kapitan (1887 yilda tug’ilgan).
Frederik Kurtis Devis, amerikalik dengizchi (1915 yilda tug’ilgan).
Yulius Ellsberi, amerikalik dengizchi (1921 yilda tug’ilgan).
Jon C. Angliya, amerikalik dengizchi (1920 yilda tug’ilgan)
Edvin J. Xill, amerikalik dengizchi (1894 yilda tug’ilgan).
Ralf Xollis, amerikalik dengizchi (1906 yilda tug’ilgan).
Herbert C. Jons, amerikalik dengizchi (1918 yilda tug’ilgan)
Isaak C. Kidd, amerikalik admiral (1884 yilda tug’ilgan)
Robert Lourens Leopold, amerikalik dengizchi (1916 yilda tug’ilgan).
Herbert Ugo Menges, amerikalik dengizchi (1917 yilda tug’ilgan).
Tomas Jeyms Rivz, amerikalik dengizchi (1895 yilda tug’ilgan).
Aloysius Shmitt, amerikalik ruhoniy va dengizchi (1909 yilda tug’ilgan).
Robert R. Skott, amerikalik dengizchi (1915 yilda tug’ilgan)
Piter Tomich, amerikalik dengizchi (1893 yilda tug’ilgan).
Robert Ulmann, amerikalik dengizchi (1919 yilda tug’ilgan)
Franklin Van Valkenburg, amerikalik sardori (1888 yilda tug’ilgan).
Eldon P. Vayman, amerikalik dengizchi (1917 yilda tug’ilgan).
1947 — Tristan Bernard, frantsuz yozuvchisi va dramaturg (1866 yilda tug’ilgan).
1947 — Nikolas Myurrey Butler, amerikalik faylasuf va akademik, Nobel mukofoti laureati (1862 yilda tug’ilgan).
1949 yil — Reks Plaj, amerikalik yozuvchi, dramaturg va suv polosi o’yinchisi (1877 yilda tug’ilgan).
1956 yil — Xantli Gordon, kanadalik amerikalik aktyor (1887 yilda tug’ilgan).
1956 yil — Reşat Nuri Gyuntekin, turk yozuvchisi va dramaturg (1889 y. Tug’ilgan)
1960 yil — Ioannis Demestichas, yunon admirali va siyosatkori (1882 yilda tug’ilgan).
1962 yil — Kirsten Flagstad, Norvegiya opera qo’shiqchisi (1895 yilda tug’ilgan).
1969 yil — Lefty O’Dul, amerikalik beysbolchi va menejer (1897 yilda tug’ilgan).
1969 yil — Erik Portman, ingliz aktyori (1903 yilda tug’ilgan).
1970 yil — Rube Goldberg, amerikalik karikaturachi, haykaltarosh va muallif (1883 yilda tug’ilgan).
1975 yil — Tornton Uaylder, amerikalik yozuvchi va dramaturg (1897 yilda tug’ilgan).
1975 yil — Xardi Olbrayt, amerikalik aktyor (1903 yilda tug’ilgan).
1976 yil — Pol Bragg, amerikalik ovqatlanish mutaxassisi (1895 yilda tug’ilgan).
1977 yil — Pol Gibb, ingliz kriketchisi va hakam (1913 y. Tug’ilgan)
1977 yil — Piter Karl Goldmark, venger-amerikalik muhandis (1906 yilda tug’ilgan).
1977 yil — Jorj Grignard, frantsuz poyga haydovchisi (1905 yilda tug’ilgan).
1978 yil — Aleksandr Vetmor, amerikalik ornitolog va paleontolog (1886 yilda tug’ilgan).
1979 yil — Sesiliya Peyn-Gaposhkin, ingliz-amerikalik astronom va astrofizik (1900 yilda tug’ilgan).
1984 yil — LiRoy Yarbro, amerikalik poyga haydovchisi (1938 y. T.).
1985 yil — J. R. Eyerman, amerikalik fotograf va jurnalist (1906 yilda tug’ilgan).
1985 yil — Robert Greyvz, ingliz shoiri, yozuvchi, tanqidchi (1895 yilda tug’ilgan).
1985 yil — Potter Styuart, amerikalik askar va huquqshunos (1915 yilda tug’ilgan).
1989 yil — Xeystaks Kalxun, amerikalik kurashchi va aktyor (1934 yilda tug’ilgan).
1989 yil — Xans Xartung, frantsuz-nemis rassomi (1904 yilda tug’ilgan).
1990 yil — Joan Bennett, amerikalik aktrisa (1910 yilda tug’ilgan).
1990 yil — Jan Pol Lemi, kanadalik rassom va o’qituvchi (1904 yilda tug’ilgan).
1992 yil — Richard J. Xyuz, amerikalik siyosatchi, Nyu-Jersining 45-gubernatori va Nyu-Jersi Oliy sudining bosh sudyasi (1909 yilda tug’ilgan).
1993 yil — Abidin Dino, turk-fransuz rassomi va rassomi (1913 y. Tug’ilgan)
1993 yil — Feliks Houphouet-Boigny, fil suyagi shifokori va siyosatchi, Fil suyagi sohilining 1-prezidenti (1905 yilda tug’ilgan).
1998 yil — Jon Addison, ingliz-amerikalik bastakor va dirijyor (1920 yilda tug’ilgan).
1998 yil — Martin Rodbell, amerikalik biokimyogar va endokrinolog, Nobel mukofoti laureati (1925 yilda tug’ilgan).
2003 yil — Karl F. Xenri amerikalik jurnalist va ilohiyotshunos (1913 yilda tug’ilgan).
2003 yil — Azi Teylor Morton, amerikalik o’qituvchi va siyosatchi, AQShning 36-xazinachisi (1933 yilda tug’ilgan).
2004 yil — Frederik Fennell, amerikalik dirijyor va o’qituvchi (1914 yilda tug’ilgan).
2004 yil — Jerri Skoggins, amerikalik qo’shiqchi va gitara chaluvchisi (1913 yilda tug’ilgan).
2005 yil — Bud Karson, amerikalik futbolchi va murabbiy (1931 yilda tug’ilgan).
2006 yil — Jeyn Kirkpatrik, amerikalik akademik va diplomat, Qo’shma Shtatlarning BMTdagi 16-elchisi (1926 y. Tug’ilgan)
2008 yil — Herbert Xutner, amerikalik bankir va huquqshunos (1908 yilda tug’ilgan).
2010 yil — Elizabeth Edvards, amerikalik huquqshunos va muallif (1949 yilda tug’ilgan).
2010 yil — Kari Tapio, fin qo’shiqchisi (1945 yilda tug’ilgan) [10].
2011 yil — Garri Morgan, amerikalik aktyor (1915 yilda tug’ilgan).
2012 yil — Roelof Kruisinga, gollandiyalik shifokor va siyosatchi, Gollandiya mudofaa vaziri (1922 yilda tug’ilgan).
2012 yil — Ralf Parr, amerikalik polkovnik va uchuvchi (1924 yilda tug’ilgan).
2012 yil — Marti Raysman, amerikalik stol tennisi o’yinchisi va muallif (1930 yilda tug’ilgan).
2012 yil — Saul Shtaynberg, amerikalik tadbirkor va moliyachi (1939 yilda tug’ilgan).
2013 yil — Eduard Molinaro, frantsuz aktyori, rejissyor, prodyuser va ssenariy muallifi (1928 yilda tug’ilgan).
2013 yil — Chik Uillis, amerikalik qo’shiqchi va gitara chaluvchisi (1934 yilda tug’ilgan).
2014 yil — Mark Lyuis, amerikalik yozuvchi va o’qituvchi (1954 yilda tug’ilgan).
2019 yil — Ron Sonders, ingliz futbolchisi va menejeri (1932 y.)
?BAYRAMLAR?
● Qurolli kuchlar bayrog’i kuni (Hindiston)
● Xristianlarning bayram kuni:
• Aemilianus (yunon cherkovi)
• Ambrose
• Mariya Juzeppa Rossello
• Spoletoning Sabinusi
• 7 dekabr (Sharqiy pravoslav liturgiyasi)
● Beg’ubor Kontseptsiya arafasida o’tkaziladigan marosimlar:
● Kichkina shamlar kuni quyosh botganidan keyin boshlanadi (Kolumbiya)
● Bayroq bazasi kuni (Scientology)
● Xalqaro fuqaro aviatsiyasi kuni
● Milliy Qahramonlar kuni (Sharqiy Timor)
● Milliy Pearl Harborni xotirlash kuni (Amerika Qo’shma Shtatlari)
