ДОСТАРЫМЕН БІРГЕ АКЦИЯ:
Мәтінмен және сөздікпен жұмыс
Нұрматова Зилола Равшанқызы
Когон ауданы 1-ИДУМ
ана тілі мен әдебиеті пәнінің мұғалімі
МӘТІН ЖӘНЕ СӨЗДІК ЖҰМЫС
Курстың мақсаты:
-
а) мәтінмен, сөздікпен жұмыс жасау арқылы оқушылардың дыбыстық өзгерістер, буындар және олардың маңызы туралы білімдерін бекіту;
-
ә) тәрбиелік мақсаты: ғылым саласында үлкен жаңалықтар ашқан ғалымдардың ғибратты ғұмырын, ғылымның дамуына қосқан үлесін бойына сіңіру арқылы жаңалық ашу сезімін қалыптастыру;
-
г) дамытушылық мақсаты: тыңдап түсіну, оқу, сөйлеу, жазу сияқты сөйлеу құзыреттіліктерін қалыптастыру.
Сабақтың түрі: Бастауыш.
Сабақтың түрі: Дәстүрлі емес.
Сабақтың әдісі: ой қозғау, практикалық, үлестірмелі материалдар, сұрақ-жауап, топпен жұмыс «Қайталау», «Қатені тап», «Артықтығын тап» әдістері
Сабақтың жабдығы: компьютер, проектор, оқулық, үлестірмелі материалдар, суреттер.
Т / р |
Сабақтың кезеңдері |
Берілген уақыт |
1 |
Ұйымдастыру бөлімі |
2 минут |
2 |
Үй жұмысы |
3 минут |
3 |
Өткен тақырыпты бекіту |
10 минут |
4 |
Жаңа тақырыпты бекіту |
10 минут |
5 |
Жаңа тақырыпты бекіту |
15 минут |
6 |
Сабақты қорытындылау |
2 минут |
7 |
Үй жұмысы |
1 минут |
8 |
Бағалау |
1 минут |
Сабақтың барысы: Сабақтың ұйымдастыру бөлімінде кезекші мәліметі тыңдалып, күз мезгілінде тойланатын мерекелер сұралып, тіл туралы тақпақтар, тақырыптың аты, сабақтың ұраны сұралды. Сыныпты алдын ала 3 топқа бөліп, оларға атау таңдау үй тапсырмасы ретінде берілді.
Топ аттары:
1-топ – «Венера» жұлдызы
2-топ – «Мүштари» жұлдызы
3-топ – «Шолпон» жұлдызы
Мұғалім әр топ мүшелерін бағалады.
Бағалау «5» (Үлкен жұлдыз)
Бағалау «4» (Орташа жұлдыздар)
Бағалау «3» (Кіші жұлдыз)
Топ мүшелеріне әр жауаптары үшін жоғарыдағы карточкалар ұсынылды.Қай топ өз аспанында көп жұлдыз жинаса, сол топ жеңімпаз атанады.Осы арқылы әр оқушы бағаланды.
Тапсырма. Мәтінді оқу. ОҚУ НЕМЕСЕ ТЫҢДАУ және СӨЙЛЕУ дағдыларын дамытады. Мәтін аудио форматта оқылады. «Қайта әңгімелеу» әдісі қолданылады.Алдымен оқушыларға жұлдыздар туралы мағлұмат беріледі.Мирзо Ұлықбектің жұлдыздар туралы ғылымды зерттеген ғалым екендігі айтылады.
Полюс жұлдызы.
Ертеде шөлдегі теңізшілер немесе керуендер жұлдыздардың орналасуына қарай жолды анықтаған. Жұлдыздарды зерттеу, олардың
ал картаны сызатындар астрологтар шақырды.
Сіз тіпті жұлдыздардың өз «жұлдыздары», яғни атақты адамдар бар екенін білесіз.
Полюс жұлдызы – солардың бірі. Өйткені өткен заман
Мобайнид көптеген адасқан адамдарға межелі жерге аман-есен жетуге көмектесті. Полюс жұлдызы аспанОны табу қиын емес, өйткені ол аспандағы ең жарық жұлдыздардың бірі. Ғалымдар күндер, айлар, кейде жылдар бойы аспандағы жұлдыздар пайда болады дейді орын өзгерген сайын. Тек Полюс жұлдызы ешқашан орнында емес күледі әрқашан аспанның солтүстік бөлігінде жарқырайды. Осы ерекше қасиетінің арқасында туристер полюс жұлдызына қарап солтүстік, оңтүстік, шығыс және батысты анықтай алды.
Полюс жұлдызы Үлкен Урса шоқжұлдызына жатады. Күннен 120 қашықтықта
есе үлкен және он мың есе күшті жарық шығарады. Халыққа
жол көрсететіндіктен оны «Жол жұлдызы» деп те атайды. Өте
Ол алыс болғандықтан, бұл жұлдыздың сәулелері Жерге 472 жылда жетеді
келеді. («Джаджи академик» журналынан)
Одан кейін мәтін бойынша сұрақтар қойылады.
1.Ертеде жұлдыздардың орналасуына қарай жолды кім анықтаған?
2. Жұлдыздар атақты бола ма?
3. Полюс жұлдызын табу неге қиын емес?
4. Полюс жұлдыз қай жұлдыздар тобына жатады?
5. Ол күннен қаншаға үлкен?
6. Күннен неше мың есе күшті жарық шығарады?
7. Неліктен оны саяхатшы жұлдыз деп атайды?
8. Полюс жұлдызының сәулелері жерге неше жылдан кейін жетеді?
98-жаттығу. Есептер жинағы: Мәтін бойынша тест тапсырмалары
шешу.ТЫҢДАУ ЖӘНЕ СӨЙЛЕУ дағдылары
дамиды.
Мысалы:
Полюс жұлдыз – аспандағы ең жарық жұлдыздардың бірі
оны табу қиын емес.
-
а) Полюс жұлдыз – аспандағы ең жарық жұлдыздардың бірі
оны табу қиын емес.
-
б) Полюс жұлдыз – ғаламдағы ең жарық жұлдыздардың бірі
оны табу қиын емес.
-
в) Полюс жұлдыз – аспандағы ең жарық жұлдыздардың бірі
оны табу қиын емес.
-
г) Полюс жұлдыз – ғарыштағы ең жарық жұлдыздардың бірі
оны табу қиын емес.
Шешім:
-
Жұлдыздарды зерттеп, олардың картасын салатындар
ол ертеде қалай аталды?
-
а) сын; б) мударрис; в) көріпкел; г) астролог.
-
Полюс жұлдызының қай ерекшелігіне байланысты туристер дүние жүзіндегі 4
жағын анықтай алды ма?
-
а) ең жарық жұлдыз болғандықтан;
-
б) адамдарға жол көрсету үшін;
-
в) тым алыс болғандықтан;
-
г) өз орнын өзгертпей аспанның солтүстігінде қалатындықтан.
-
Полюс жұлдызы жұлдыздардың «жұлдызы» болып саналады, өйткені ол...
-
а) адасқандарға жол көрсетеді;
-
ә) ең жарық және ең әдемі жұлдыз;
-
в) күннен үлкен;
-
г) полюсте орналасқан.
99-жаттығу. Есептер жинағы: Төмендегі сөйлемдерді ЖАЗЫҢЫЗ.
Ерекшеленген сөздерді синонимдермен ауыстырыңыз. Неше
сөйлем құрай аласың ба? «Артығын тап» ойыны арқылы жаттықтыру
Біз орындаймыз.Жаттығу мағыналы сөздер қатарын жасауға бағытталған. Мағына жолына мұғалім арнайы шетел сөзін қосады. Оқушы сөзді тауып, өз пікірін дәлелдеу керек. ТЫҢДАУ, АЙТУ ЖӘНЕ ЖАЗУ дағдыларын дамытады. Мысалы,
Туған жер, ел, ел, қыстау, жер
Шешім:
-
Халыққа Жол көрсетіп жүргені үшін оны «Жол көрсетуші жұлдыз» дейді
деп те атайды
Адам-адам-адам-адам-адам-біреу-адам;
Аты-ат-аты
-
Ғалымдар мұны күндер, айлар, кейде жылдар бойы айтады
аспандағы жұлдыздар орын өзгерген сайын.
Орын-орын-кеңістік-мекен-жай
-
Тек Полюс жұлдызы ешқашан орнында емес күледіәрқашан
аспанның солтүстік бөлігінде жарқырайды.
Күлме-қозғал-қозғал-қозғал
100-жаттығу. Сынақ: «Мұны оқы - бұл қызық!»
Ақпаратпен танысыңыз. Қате жазылған сөздерді табыңыз.
ТЫҢДАУ ЖӘНЕ СӨЙЛЕУ дағдыларын дамытады.
Жаттығу «Қатені тап» әдісі арқылы орындалады. Бұл
мұғалім әдістемеде әдейі қателіктер жібереді. Бұл туралы алғашқы оқырмандар
алдын ала хабарланады.
Шешім:
Сен білесің бе?
-
Құйрықты жұлдыздардың бірі біздің жерлесіміз Мирзо Ұлықбектің есімімен аталады
шақырды
-
Адамзат тарихындағы ең үлкен маймыл (примат) 100 XNUMX
жылдар бұрын өмір сүрген (өмір сүрген) «Кинг-Конг». Оның бойы 3 метр, салмағы
Ол 1,58 тонна (тонна) болды.
-
Титаниктің батуынан аман қалған ең қарт