Maktabni tugatgandan keyin qaysi yo‘lni tanlash kerak?
Maktabni bitirgandan so‘ng ikki asosiy yo‘l mavjud: oliy ta’lim olish yoki ish boshlash. Quyida har biri haqida aniqroq tushuntirib beraman.
1. Oliy ta’lim olish
Agar siz kelajakda yuqori malakali mutaxassis bo‘lishni, yaxshi maoshli va istiqbolli ish topishni istasangiz, universitetga kirish eng yaxshi yo‘l bo‘lishi mumkin.
Afzalliklari:
✅ Kasbiy bilim va malaka: Tanlagan yo‘nalishingiz bo‘yicha chuqur bilim va diplomga ega bo‘lasiz.
✅ Yuqori maoshli ish imkoniyati: Ko‘pgina lavozimlar oliy ma’lumot talab qiladi.
✅ Rivojlanish va tajriba: Universitetda o‘qish davomida tajriba orttirish, ilmiy izlanishlar qilish va kasbiy tarmoq yaratish imkoniyati bo‘ladi.
✅ Davlat tomonidan qo‘llab-quvvatlash: Grant asosida o‘qish yoki stipendiya olish imkoniyati mavjud.
Kamchiliklari:
❌ Vaqt: O‘qish 4-6 yil davom etishi mumkin.
❌ Moliyaviy xarajatlar: Kontrakt asosida o‘qish qimmat bo‘lishi mumkin.
❌ Ish topish kafolati yo‘q: Diplom olgandan keyin ham yaxshi ish topish uchun qo‘shimcha tajriba va ko‘nikmalar kerak bo‘ladi.
2. Ishga kirish
Agar siz darhol pul topishni boshlashni istasangiz yoki universitetga kirish imkoniyatingiz cheklangan bo‘lsa, ishlash yaxshi variant bo‘lishi mumkin.
Afzalliklari:
✅ Mustaqil daromad: Moliyaviy jihatdan oilangizga bog‘liq bo‘lmay, o‘zingiz pul topa boshlaysiz.
✅ Amaliy tajriba: Ishlab, hayotiy va kasbiy tajriba orttirasiz.
✅ Ish orqali rivojlanish: Ba’zi kasblarda oliy ma’lumot talab qilinmaydi, lekin tajriba orqali yuqori lavozimlarga ko‘tarilish mumkin.
Kamchiliklari:
❌ Past boshlang‘ich maosh: Oliy ma’lumotsiz odamlar uchun dastlabki maosh past bo‘lishi mumkin.
❌ Karyera cheklovlari: Oliy ma’lumotsiz ba’zi yuqori lavozimlarga chiqish qiyin bo‘lishi mumkin.
❌ Barqarorlik yo‘qligi: Ba’zi ish turlarida ishonchli kelajak bo‘lmasligi mumkin.
3. O‘qish va ishlashni birga olib borish
Bu eng samarali variantlardan biri bo‘lib, universitetda o‘qib, shu bilan birga ishlash orqali ham bilim, ham tajriba orttirish mumkin. Masalan:
Sirtqi yoki kechki ta’lim orqali kunduzi ishlash
Freelance yoki masofaviy ish qilib, o‘qishga ham vaqt ajratish
Amaliyot yoki stajirovka orqali tajriba orttirish
Xulosa
Agar maqsadingiz yaxshi karyera va yuqori maosh bo‘lsa – universitetga o‘qishga kirish tavsiya etiladi.
Agar hozir darhol mustaqil bo‘lish va pul ishlashni istasangiz – ish boshlash mumkin.
Agar ikkisini muvozanatlashtirishni istasangiz – o‘qish va ishlashni birga olib borish eng yaxshi variant.