БО ДӮСТОН мубодила кунед:
Ўзбек миллий атлас пальтоси
ЛИБОСХОИ МИЛЛИ
Либосҳое, ки аз атлас дӯхта мешаванд, хеле маъмуланд ва чунин сарпонҳоро ҳам духтарон ва ҳам занон ва кампирҳо мепӯшанд.
Намунаҳои куртаҳои қадимӣ то ҳол асосан дар либоси пиронсолон ва кӯдакони хурдсол маҳфузанд. Масалан, дар воҳаҳои Бухоро ва Хоразм онҳо бо номи допӣ, ҷубба, дар водии Фарғона ҳамчун куртаи допӣ ё гупича маъруфанд.
Либосҳои қадимӣ аз матои сафед куртаи мулло бо гулӯи уфуқӣ кушода ва куртаи мусулмонӣ иборатанд. Дар вилоятҳои Фарғона, Тошканд, Самарқанд, Қашқадарё ва Бухоро хеле маъмул буда, қисман нигоҳ дошта шудааст. Дар Хоразм муршак, мунисак ва ё калтача дар асри гузашта ҳамчун либоси ҳаррӯзаи занон намоён аст. Чунин либос дар шакли курта бо пӯшиши сабук бо гулӯи дароз дӯхта мешавад.
То охири асри гузашта аз матои бофтаи ҳунармандони маҳаллӣ, баъд аз чити гулдор барои занон, ки аз маҳсулоти истеҳсолкунандагони рус ба дӯхтани чити сафеди оддӣ барои мардон сару либос медухтанд. Имрӯзҳо навъҳои зиёди либосҳои миллӣ ва аврупоӣ мавҷуданд. Махсусан, дар вактхои охир занони узбек аз риштаи тобнок, нукра ва тиллой мувофики мӯди муосир либосҳо дӯзанд. Аммо то кунун дӯстдоштатарин ва маъмули либоси занҳо рангоранг, атласи зебои хон ва дигар тубҳои аз матои абрешимӣ дӯхташуда мебошад. Герб, ки ҳамчун рамзи миллии халқи ӯзбек маҳфуз аст, то ҳол эҳтиром дорад. Пальто дар шакли куртаи кушодаи гулӯбанд ва аз пахта духта мешавад. Курта остини дароз дорад, болояш васеъ, поёни он танг, домани баъзеи онхо дар тарафи чапаш чои каҷ дорад, дар рӯи фарш нишастан бароҳат аст. Одатан камарбанди пальто мавҷуд аст, ки дар он мардон корд меовезанд (бо корд). Куртааш асосан пахтай чида, дар баъзе чойхо хеле махин (дар Хоразм), дар натича сахт мешавад. Пальтохои кухна низ дугмахо кушода ва ё тамоман рахна буданд. Дар Намангон мехнатдустони сахро куртахои кутохи сафед мепушанд. Он аз гармӣ муҳофизат мекунад. Узбакхои нимхушк дар сохили дарьёхои Сурхондарьё ва Зарафшон низ ба куртахои то зонуи бе асар майл доранд.
Чапаҳои узбакӣ вобаста ба ранг, дарозӣ, паҳнӣ ва услуби либос дар ҳама ҷо гуногун буданд. Масалан, дар водиҳои Бухоро, Қашқадарё, Сурхондарё ва Зарафшон пӯшидани куртаи дарозу васеъ ва остин дарози аз пахта ё нимабрешимӣ ва дар Фарғона ва Тошканд пӯшидани куртаи сабз ё кабуду сабз анъана буд. Аз ибтидои аср куртаҳои атласи сиёҳ васеъ истифода мешуданд. Дар байни чавонон бекасам тон-роранги сабукранг либоси идона ба шумор меравад. Дар деҳот чунин ҷома ба сарпози домод дохил мешавад. Куртаи хоразмӣ, ки аз ҷилодор бо камарбанди андаке танг ва кӯтоҳ сохта шудааст, аз замонҳои қадим васеъ истифода мешуд. Дар водии Фарғона ҷома бар болои кат пӯшидан аст, дар дигар ҷойҳо бошад танҳо бе камарбанд.
манбаъ: komilaxon.blogspot.com