«Бобурнома» тақырыбына эссе жоспарымен

ДОСТАРЫМЕН БІРГЕ АКЦИЯ:

«Бобурнома» туралы эссе қарапайым
Жоспар:
1. Бабырдың өмірі мен шығармашылығына шолу.
2. «Бобурнома» шығармасы туралы.
3. «Бобурномадағы» ұлы ғұламалар.
1) Захириддин Мұхаммед ибн Умаршайх Мырза 14 жылы 1483 ақпанда дүниеге келген. Өзбек классикалық әдебиетінің ірі өкілі, ұлы ақын, тарихшы, географ, мемлекет қайраткері, дарынды қолбасшы, Бабурилер әулетінің негізін салушы, Темурид ханзадасы.
Бабырдың әкесі Умаршайх Мирзо Ферғана өлкесінің, шешесі Құтлұғ Нигорханым Моңғолия ханы, Ташкенттің губернаторы Юнус ханның қызы болған. Бобырдың анасы білімді де зерделі әйел болған, Бобырға ел басқару ісіне белсене көмектесіп, оның әскери жорықтарында бірге болған. Умаршайх Мирзо астана Әндіжанның аркасында тұрған. Губернатор жазды Сырдария жағасында, Ақсыда, қалған жылы Әндіжанда өткізеді. Бобырдың жастық шағы Әндіжанда өтті. Барша Тимурид ханзадалары сияқты Бабыр да ұлы ағартушылар мен ғұламалардың қолынан әскери білім, фиқһ, араб, парсы тілдерін үйреніп, көптеген тарихи-әдеби шығармаларды оқып, ғылымға, поэзияға әуес болды. Ерлігі мен батылдығының арқасында жастайынан «Бобур» немесе «Арыстан» деген лақап атқа ие болған.
2) «Бобурнома» – әдеби-тарихи маңызы бар шығарма. Онда өз дәуірінің көптеген адамдарының әртүрлі жағдайларда, Азияның көптеген таулары, өзендері, ормандары мен шөлдері, климаты, халқы, әлеуметтік, экономикалық және саяси жағдайы туралы мәліметтер бар.
«Бобурнома» — өзбек прозасының тамаша үлгісі. Бұған дейін Юсуф Хас Хажибтің «Құтадғу билиг» кітабының кіріспесінде Рабғузи шығармаларында проза үлгілері қамтылған. Әлішер Науаи оны шыңға шығарды. Дегенмен, «Бобурнома» бұл тұрғыда өзбек прозасының бірегей жаңалығы ретінде пайда болды.
Спектакль Бабырдың өмірінен сыр шертеді. Бұл оқиғалар Әндіжан, Самарқанд, Ходжент, Гераттан Кабул мен Аграға дейінгі аумақтарды қамтиды. Басқаша айтқанда, Орталық Азиядан Үндістанға дейінгі 50 жылға жуық оқиғалар осында шынайы өрнек пен құндылық тапты.
«Бобурномадағы» оқиғалардың суреттелуі нақты, қысқа да қысқа, әсерлі, ең бастысы өмір шындығына сай келеді. Повестте автор табиғатты суреттеуге, белгілі бір жерлерді суреттеуге, жеке тұлғаларды суреттеуге ерекше мән береді.
  3) «Бобурномада» әдебиет пен өнер қайраткерлеріне де, білім иелеріне де лайықты орын берілген. Онда Абдурахман Жәми, шейх Сухайли, Хусейн Әли Туфайли, Сайфи Бухари, Мир Хусейн Муаммаи, Мулло Мұхаммед Бадахши, Юсуф Бадии, Ахи, Мұхаммед Салих, Хилали, Ахли, Әлішер Науаи, Бинои және басқа да сөз шеберлері туралы қызықты әңгімелер бар.
Хасан Яқуб туралы айта отырып: Өлеңді оқығанша, оқымаған жақсы» деген екен.
Хатшылардың бірі Сұлтан Әли Машхади, өнерпаздары Камолиддин Бехзод пен Шах Музаффар, музыка шеберлері Кул Мухаммад Уди, Шейх Нойи, Шохкули Гиджжаки және т.б.

Пікір қалдыру