Qish bu- fasllarni eng sovuq va qorli vaqti. Shu bilan dunyoni yarmi qishni qorni ko’rishmaganlar.
Qishni aniqlash turlari – kalendar bo’yicha, astronomik va klimitga qarab. Kalendar bilan hammasi tushunarli –bizda qish dekabr, yanvar va fevral oylari kiradi. Astronomik tamondan esa 21-dekabrdan 21-martgacha. Obi-havo bo’yicha qish qachonki temperatura o ga tushib sovuq kelsa shunda qish keladi.
Gohida qish boshqaruvchilarni buyrug’i bilan ham kelishi mumkin(ya’ni ularni qarori bilan). Misol: bir vaqtlar madam Mentenon XIV asrda yozda chanada uchishni hohlab qolgan. U Frantsiya qiroli Lyudovikni favoritkasi bo’lgan. Unga xech qanday muammo bo’lmagan- Versal trassasi atrofida tuz va shakardan qor qilib sepishgan.
Qiziq, eng katta qor parchalari Moskvada qishda emas, baxor oyida yog’gani kuzatilgan. Bu vaqea 1944-yili 30 aprelda kuzatilgan. Kutilmaganda poytaxtga qalin qor yog’gan. Uni ko’rinishi straus qanotlarini eslatgan va kattaligi katta odamni shapalog’iday bo’lgan.
Qish haqida eng qiziqarli ma`lumotlar
Rossiyada qish nafaqat o’zini vaqtida yog’adi. Irkut viloyati shu nom bilan shaxar bor. Bu joylar fasllar bilan bog’liq emas. Kaysidur qavm bu joylarda gunoh ish qilib qo’ygan ekan. Shuning uchun bu joylarda fasllar o’z vaqtida almashmasligi shundan degan afsonalar mavjud.
Evropa sotsologlari, olib borgan tadqiqotlarida qish mavsumida tug’ilganlarni 100 yoshga kirish imkoni ko’proq bo’larkan. Foizlar bilan ko’rsatadigan bo’lsak, boshqalarga qaraganda 16 % ko’proq ekan. Bundan tashqari bu bolalar boshqalarga qaraganda chiniqqan bo’lib, sportda yuqori natijalar ko’rsatar ekanlar.
Venetsiya 2012-yili shu qadar sovuq bo’lganki, gondollar muzda asir bo’lib, suvda harakatlana olishmagan. Shu voqea 1985-yili kuzatilgan. A 1468-yili Burgundiya erto’lalarida vinolar muzlab qolgan.
Rossiyada qish kelishiga oldindan tayyorgarlik ko’rishgan. Ivanov davridan boshlab 1 noyabrdan xozirlik ko’rishgan. Shu sanadan muzlash boshlanishini bilishgan. Agar bu kuni sovuq bo’lsa, ular bilishganki butun qish uzoq va sovuq bo’lishini.
Bu qiziq
Bizda qish dekabr, yanvar, fevral bo’lsa – Avstraliyaliklarda buni teskarisidir. Ularni kalendari bo’yicha, ularni qish fasli bizni issiq yoz faslimizda boshlanadi. Bizda qish bo’lsa, ularda yoz. Avstraliyada yoz dekabr, yanvar va fevral.
Ruslar qish vaqtlarida aroq va sbit bilan issinishgan degan gaplar bor. Bu qadimgi slavyan ichimligi suv, asal va ziravorlardan tayyorlangan. U shamollashga qarshi va issitish xususiyatiga ega bo’lgan. Bu ichimlik Rossiyada eng mashxur qishki ichimlik bo’lgan.
