Шеърҳои Тирамоҳи Хуршед ДАВРОН

БО ДӮСТОН мубодила кунед:

Тирамоҳ фасли дӯстдоштаи шоирон аст. Шоире нест, ки тирамоҳро суруда нашавад. Тирамоҳ барои шоирони узбек на танҳо манбаи илҳом, балки мавсими бо пахта, майдонҳои пахта ва одамоне, ки ба навдаҳо саҷда мекунанд, алоқаманд аст. Имрӯз мо ба шумо шеърҳои Шоири халқии Ӯзбекистон Хуршид Давронро дар бораи тирамоҳ пешкаш мекунем.

Хуршид ДАВРОН
ШЕEMРХОИ ТИРАМОХИ

* * *

Дар пеши назари ман боғҳои беохир,
Хоки тиллоӣ дар баргҳо.
Ҳангоми наздик шудани кӯҳҳо,
Ҳаво он қадар софу беғубор аст.

Борони шоми шӯр низ
Субҳе, ки ноҳияҳоро фаро гирифт,
Майдонҳо ва теппаҳои сиёҳшуда,
Бари барои ман ошно аст, азизам.

Дар гулханҳо гулханҳои ловилл,
Ман тафтаи ӯро дар қалб дорам.
Бо хазонҳо дар боғ
Парвози баҳори дирӯза.

Дӯсте, ки мехоҳад маро тарк кунад
Лаҳзае, ки шумо кӯшиш мекунед, ки таваққуф кунед
Ман оромона даст дароз мекунам
Ба сӯи гулханҳои фурӯзон.

* * *

Дарҳо ногаҳон дар оғӯш равшан мешаванд
Дар синаи шаб пошидан.
Ман дарро, кӯчаҳои оромро мебастам
Ман меравам ба рақси моҳ.

Пас аз он ман ба саҳро мебароям,
Шаб бо ман дар боғҳо сайр мекунад.
Абрҳо равонанд. Ман чашм мепӯшам,
Алафи доманакӯҳ пичир-пичирро мафтун мекунад.

Шаб шаҳрро иҳота кард.
Занони хушбахт
Мардон сари худро ба сина мегузоранд -
Гулҳои печондашуда,
Курпа мисли гурба нарм аст.

Танҳо дар масофа, дар теппаҳои шабона
Духтари сиёҳпӯст бо чашми сиёҳ, абрӯвони сиёҳпӯш
На дар синаи писар, балки дар саҳро
Ӯ танҳо бо сари хам мехобад.

1977

* * *

Меъёр гузашт.
Чӣ гуна саросемавор аз ин меъёр гузашт.
Аробаи пур аз ҳосил ба лой ғарқ шуд
Мӯи ӯ сафед буд.

Меъёр гузашт.
Ин меъёр то чӣ андоза ноумед шуд.
Вай пир шуд, истироҳат ва хоби худро фаромӯш кард.
Вай онро ба ситорагон дароз кард
Нуқтаҳои боқимондаи ақсои дарахт.

Рехтани шароб ба косаҳои чини,
Биёед бо меъёр видоъ кунем.

Дар зимистон ин ба мисли як дӯсти наздик аст
Мо то ҳол бисёр чизҳоро дар ёд дорем.

1979

* * *

Боғҳои шабона - Асрор, дахшатнок,
Хусусан тирамоҳ, хусусан дер тирамоҳ.
Посбони шаби сиёҳ
Дарахтони сахтшуда хомӯшанд.

Ногаҳон дар зери пои шумо
"Чирс" шохи шикаста,
Аммо ногаҳон, ба монанди паррандаи азим
Тамоми боғи азим, ки қиём мекунад.

Боғҳои шабона ба сӯрохи сиёҳ монанданд
Гувс ҳангоми тӯфон.
Шабона боғро убур мекунад
Роҳҳои возеҳи пиза.

1979

ФИКРИ ТИРАМОХ

Дар бораи тобистон фикр кунед ...
Марис Чаклейс

Дар бораи тирамоҳ фикр кунед,
Дар бораи тирамоҳ бо барф фикр кунед ...
Дар бораи тирамоҳ фикр кунед,
Аробае, ки чархҳояш дар лой монданд
Қамчинкорӣ кардани аспи бетартиб,
Дар бораи тирамоҳ фикр кунед.
Дар бораи тирамоҳи бераҳм фикр кунед,
Фарзандони шумо, ки фош шудаанд
Дар кат печонида шуда,
Дар бораи тирамоҳ фикр кунед ...
Дар бораи тирамоҳ, ташнагӣ фикр кунед
Вақте ки лабони ту дар байни боронҳои баҳорӣ кафидааст,
Саратон дар офтоб аст
Кор кӯдаконро торик мекард
Бе чашмони онҳо нигоҳ накарда, дар бораи тирамоҳ фикр кунед.
Ду бедро сурх карда натавонистанд
Бӯи нафасгирифтаи кӯдак дар босуръат,
Дар гармии рӯз зане, ки шири синааш хушк аст
Дар бораи тирамоҳи байни азобҳо фикр кун,
Дар бораи тирамоҳ фикр кунед, дар бораи тирамоҳ фикр кунед ...

1981

ДУХТАРОНИ ПИКЕР

Духтарони дарав
Нур мисли мурғони шоха,
Хаёлот,
Аз чеҳраи офтоб.
Онҳо
Монанди орзуҳои фаровон,
Аз оринҷҳо хам шуда.
Хобҳо ба меъёр шабеҳанд
Парвоз сафед
Моҳ дар бодҳо овезон буд.
Ҳув ... Чок шуд ва суруд
дуртар аз парранда,
Дар саҳроҳои бепоёни деҳаи ман,
Ларзидан дар саройҳои сафед,
Бӯса кардани бодҳои гарм, кабуд,
Чинакчиёни хоболуд
Хобҳои худро дар офтоб дафн кунед ...

* * *

Шаби сиёҳ дар атроф.
Мунгли най куйи янграр.
Тирамоҳ. Шамол Кӯчаи холӣ
Рангҳо ба торикӣ ғарқ шуданд.

Ҳасрат забонро месӯзонад.
Тирамоҳ. Шамол Кӯчаи холӣ
Най як байти ҳасрат аст.
Шаби сиёҳ дар атроф.

1983

* * *

Деҳқонон тирамоҳро сарф карданд
Бо себ дар ароба.
Он пур аз сайёҳони бепоён буд
Аз гичиррос задани чархҳо.

Ранги дарахтон тира мешавад,
Дар боғ ӯ бӯи талх дошт.
Роҳҳои тирамоҳӣ ба риштаи сиёҳ монанданд
Дароз - боронҳоро шуста бурд.

Доғҳои ранг дар варақи сафед
Пошидашуда - ҳамон рӯз ғарқ мешавад
Боғҳои тирамоҳӣ аз ҳар шабаҳ
Зоғҳоро ба осмон пароканда кунед.

Паррандагон ҳушёранд -
Монанди гелоси сиёҳ
Расми ҳадик дар чашмонаш.
Шабона дар боғ сайругашт кардан
Орзуи барфи нонамоён

Сабад ва сабад дар ароба
Себҳои нақшдор ба осмон менигаранд.
Тирамоҳ ароба гирифт,
Боғҳо ба мошин намеғунҷиданд.

1978

УМРЗОҚ КУНБОЙ…

Пахтай умрзак тамоми руз
монда шуда бармегардад.
Дар хона, зани ӯ,
чашмони ғамгин занаш,
мунтазири ду кат
Вай либосҳоро шуста, оҳиста мешӯяд,
бо ҳамсараш, ки каме хурсандӣ мекунад -
ногаҳон боди бедорро бедор мекунад,
Пардаҳои шоҳ, ки ба нармӣ меларзанд.
Умрзоқ чашмони ҳамсарашро ҳис мекунад,
ӯ ҳанӯз намакро чашида нашудааст.
"Мехоҳед хӯрок хӯред?" - деб
Умрзак ба чашмони ғамгин менигарад.
Зани ҳомила табассум мекунад,
Рангҳои шикаста сурх шуданд.
Ӯ занашро хуб мешиносад -
шавҳаре, ки танҳо хӯрок намехӯрад.
Чӣ қадаре ки шумо ба шикофӣ назар кунед
Гӯшворҳо дар китф санги хастагӣ мебошанд.
Вақте ки онҳо танҳо дароз кашиданд
Уфуқ ба мисли анор сурх шудан мегирад ...

1974

СУРУД ДАР БОРАИ СЕБИ ОХИРИН

Шамолҳои Сунбула
дар боғе, ки Худо гуфтааст:
роҳҳои сунбула
вақте ки борон меборад,
Мошинҳо ғиҷиррос заданд
ҳангоми ба лой ғӯтидан
лабони хушк ва ташна
вақте ки тобистон дар тирамоҳ мерасад,
бартарии байни боғҳо
вақте ки кӯдакон
нури сурх пур мешавад
себҳои тирамоҳи гузашта
…………………………………….
…………………………………….
Бараҳна ҳамчун зан
дар ин лаҳзаи зебоӣ
байни шохаҳо
Себи охирин дар чашмон.
Гадони бечора
вақте ки шумо бозӣ мекунед,
Санг танҳо барои парвоз монд
гирифтан - аз замин, аз осмон
Ҳар дақиқа, ҳар лаҳза
хавотир
ҳар боде, ки ба боғ медарояд
дар ҷустуҷӯи он парвоз мекунад.
Ҳангоми ворид шудан ба боғҳои тирамоҳӣ
даруни дил,
Шохаҳои себи Талпинор
то ба охир - ба ситора.

Оҳ, себ танҳо монд,
шумо чӣ қадар ширинед.
Аммо шумо ҳамонед
ту яке аз себ ҳастӣ.
Ҳамон тавре ки шумо бевазанед
ту танҳоӣ, оҳ ту танҳоӣ.
Зани танҳо барои мард
эҳсосоти ширин аз духтар.

... Ноҳияҳои кӯҳнавардӣ
субҳи тирамоҳи суст,
себи охирин, ба дили ту
заҳри зимистони ғарқшаванда.
Шимирасан энтикиб
ва шумо барои ғаму андӯҳ пардохт мекунед.
Чӣ қадаре ки шумо хунукиро фурӯ баред
шумо хеле ширин хоҳед буд.

Оҳ, танҳо мисли бевазан
себи охирин, хайр.
Ман дар назди ту ғамгин будам,
аз шумо ҳамовоз шуд.
Имшаб дар осмон
ногаҳон ситорагон,
соати сеи шаб
омада, шуморо мезананд.
Аммо касе афтиданро пай намебарад
бо оташ гарм карда мешавад
дар ҳавои сарди субҳ
гармии себи сӯхта ...

1980

БА ДЕҲА БАРГАРДЕД Ё
МАРГИ ТУФОНИ МАITНАВAL

Умрзоқ лоғар дар ҷомаи сафед-шим
синаашро ба сутунча пахш карда
истилоҳи кӯҳӣ, дили энтикар:
"Мехоҳед деҳаеро бубинед?"

Ӯ чашмонашро пӯшид,
майдонҳои ғамзада
ин лаҳза, ки тасаввуротро тасхир мекунад.
Пахтазор ... худоёни хаста
бӯи хазони намӣ ва осмони девона.

... Ногаҳон дар нисфи шаб бедор мешавад -
он мисли забони барзагов осмонро ба ларза меорад
суруди паррандаҳои парвозкунанда.
Пирамард гиря карда, парвоз мекунад
ба лойҳои сафед ҳамроҳ шудан.

1977

ТУН ШУНДАЙ ЗИМ-ЗИЁ…
(Мирослав Флорианга назира)

Шаб чунин аст
зим-зиё -
себҳои намунавӣ
мисли ситора медурахшад.

Шаб чунин аст
чоҳ -
Ситораи парвоз
ба чоҳ меафтад.

Шаб чунин аст
ойдинки -
Арӯсҳо
тирезаро буред.

Шаб чунин аст
сокинки -
Онҳо шунида мешаванд
нафаси офтобӣ.

1980.

ИДОМАИ АФСОНА

Духтар дар шамол дар мӯи сар дод мезанад,
Мӯи духтар мисли бод аст.
Роҳ ба хона мерасад
Духтар дари кабудро боз кард.

Шамол дар остона мемонад,
дар давоми рӯз ба уфуқ ақибнишинӣ кунед.
Paxsa деворҳоро ба оғӯш кашид
гиря мекунад боди бесадо дар кӯча,

ва шохаҳои дарахтон дар бод
дар оғӯш ором,
баргҳои парокандаи тирамоҳӣ
ба айвоне, ки он духтар зиндагӣ мекард.

Дарахтон низ ба он тоб оварда наметавонанд
Пойгоҳҳои тиреза ноумедкунандаанд.
Дарахтонро гирифта наметавонам
сарсон тирамоҳ дар остона истодааст.

Ғафстар шуда истодааст
Ранги сиёҳи шаби сиёҳ,
вақте ки духтарро ба бистар мепечонанд
боғи бекорхобида

Ин аз сукут
вақте ки бизанед духтарча оҳиста,
боде, ки мӯи духтарро ёд мекунад
оҳиста тирезаро кушоед,

ва пароканда кардани тилло,
ба бозии сабуки моҳ,
кушодани як варақи барфии сафед,
ба синаи духтар, вақте ки моҳ ворид мешавад.

1980

ШАҲРИ ПИР

Дар харобаҳои қабри бибии ман
Охирин инъикос ва офтоби пажмурда.
Вай аз нафаси рӯз бедор мешавад
як қабри сиёҳ дар хоб аст.

Кӯчаҳои тангу каҷ гум шудаанд,
ҷангалҳои шабеҳи мор дар шаби равшан.
Товлана пур аз ғусса мешавад
Инъикоси "Зиҷи Корагон" дар осмон аст.

Паррандагони ҳассоси мудрарӣ дар байни шохаҳо,
бодҳое, ки хоби онҳоро халалдор мекунанд
ва хари якрав niqtab besado
савдогарони кӯҳна ба хона бармегарданд.

Ситораи дурахшон дар болои бом парвоз мекунад
вақте ки шумо ба сӯхтан шурӯъ мекунед,
як рӯз ба мисли пирамард
Вай ба сӯи Шаҳизинда мерафт ...

Шаҳри кӯҳна хоб аст, токҳои мудра
деворҳои пахтаро сахт ба оғӯш гиред.
Харбуза-нок дар қуттии хоб,
Боғҳои хушбӯй ба орзуҳои шумо.

Дар оромии шаб онҳо ба замин меафтанд
намаке, ки аз нафаси солҳо тар шудааст.
Ба шаҳр, ба мисли кӯдак нигоҳ карда истода
боғи карахтӣ дар канор.

1979

ТИРАМОХИ ОХИРИН

Шаби пас аз шомҳои меъёр,
Ногаҳон дар сандуқи ман ғам аз хоб бедор мешавад.
Ман ба осмон чун дарахт менигарам,
Ман мефаҳмам: зиндагӣ як нигоҳи фаврӣ аст.

Рӯзе мерасад, ки рамаи парандагон дароз хоҳад шуд
чархзанон дар осмон ва пажмурда шудан -
баҳор - дом барои паррандаҳои ташна,
кузак - қафаси шикастаи паррандаҳо

Кетарҳо аз парвози паррандагон мастанд,
шамолҳои сиёҳ бозгаштанд.
... Гиря дар хуни одамон,
Пирамард гиряи паррандаҳоро тамошо карда истодааст.

1980

ТИРАМОҲ

Борони сиёҳ ва танҳоӣ, боғи торик -
паррандаҳои ғамгин ҳамчун корвон муҳоҷират мекунанд.
Барги охирин аз дарахтони аз борон шуста
узилару мисли дил парвоз мекунад.

* * *

Пас аз он тирамоҳ дубора оғоз меёбад,
ҳангоми ба тиреза нигаристан - танҳо
Омехтаи тумани хокистарӣ баланд аст
қуллаи кӯҳ намоён аст.

Шумо инчунин ҷои худро гузоштаед
шумо намеёбед ... Тирамоҳ бераҳм аст!
Агар шумо ба осмон нигаред ... Моҳи ноаён,
Ситора ба шумо хотиррасон мекунад.

Шаби бехобӣ хатари торик аст
саҳарӣ
ҳарфҳои шумо печутоб хӯрда -
абрҳои сафед дар осмон шино мекунанд.

1985

* * *

Шумо ба худ гуфтед, "бубинед, хазон".
Шумо ба худ гуфтед: "Инак, тирамоҳ аст!"
Нури офтоби арғувонӣ афтод
Оина ба чашмони шумо зад.

Шумо метарсед, ки ба ӯ нигаред, шояд
Муҳаббати худро фаромӯш кунед ва дур кунед
Шумо намехоҳед хотираро дар чашмони худ бинед.
Оҳ, то абад ин тавр зиндагӣ кунӣ!

Монанди паррандае дар субҳи барфин
Дар равоқе, ки шумо мепурсед,
Он рӯзҳоро мисли хоб фаромӯш кунед -
Бигӯед, ки дар орзуҳои худ киро мебинед?!

Ҳангоми ҷудо кардани мӯй бозӣ кунед,
Шумо ба осмон менигаред, аз фишор меларзед.
Ин тирамоҳ касе намеояд, хонаро фаромӯш кунед,
Барги хордор, ки касе пешниҳод намекунад.

Чаро гиря намекунӣ, чаро намехандӣ,
Зиндагӣ идома дорад, зиндагӣ сафед ...
Чаро аз назди дари шумо гузашт
Оё шумо муддати тӯлонӣ ба кӯдакон нигоҳубин мекунед?

1986

* * *
Баргҳои шаби торик хушк шуданд -
Барги охирин.
Ларзиш дар баданҳо қатъ шуд,
Хоки Tindi.

Паррандагон пеш аз дамидани субҳ парвоз карданд -
кабудро идора накунед.
Он ба уфуқҳо зарба зад,
синди ҷаранг.

Туман аз кӯҳ мебарояд
офтоби тирамоҳ
Қатраҳо аз шохаи тар
ашки тирамоҳ

Фарёд аз чашм дур мешавад
як чарх -
Оё касе меравад ё бармегардад? - Тирамоҳ
бояд донад ...

Ман ба чашмони пешрафта нигоҳ мекунам:
Ҳув, саҳроҳо
нахи охиринро дар байни онҳо пайгирӣ мекунад
бачаҳои тар ...

1986

ПАКТАЗОР

Ӯзбекистон - майдони пахта,
Пеш аз уфуқ, ҳатто пас аз уфуқ.
Хониши кӯдакон
Як ҷаҳон пахта.

Шаби пеш аз он ки онҳо ворид шаванд,
Офтоб дар назди уфуқ ғуруб кард,
То он даме, ки барфи ғафс резад
Дар борон ғусл карда, тар карда,

Мецмонча, бо ангуштони тунук
Аз косаҳои яхҳои тез ва бурро
Онҳо ресмонҳоро мекашанд ва хирманҷоро месозанд -
Хирманҳо, аз кӯҳҳои баланд.

Бештар пиёдагардҳои мактабӣ
На таҳлилгари бад,
Кӯдаке, ки пахтаи бадро чида истодааст
Барои муҳокима бесаброна.

Ман ҳеҷ гоҳ фаромӯш намекунам, аммо
Дар байни шохаҳои торикшуда
Нури равшане дар шаби торик
Монанди косаи чашмгир

Ва он чизе ки ман пахта меномам,
Дере нагузашта ҳамчун нахи барвақт буд
То шом домани фуҷур
Пахтагамҳо, пур аз барф.

Эй, пахтакор, эй, бачагии ман
Майдонҳои беохир,
Шумо ба орзуҳои ман ворид мешавед, шумо не
Худоҳои ғамангезе гуфтанд, ки модари ман.

Дар Атлантида, мегӯяд ӯ, ғарқ шуд
Чӣ шуд ?! - Ба дафтар набароед.
Чанд нафар Атлантида
Вай дар пахтазор ғарқ шуд.

Бале, дуруст аст, вақте ки ман имрӯз узбак мегӯям,
Дар бораи дастовардҳо дар айни замон
Танҳо шумо дар минбари беохир
Агар дар бораи он сухан ронем, пахта.

Не, мо ғарқ нашудем,
Алишеру Ибни Синонӣ
Ин одамон намурдаанд, онҳо зиндаанд -
Вай то ҳол ҷаҳонро ба ҳайрат меорад.

Ин мардум ҳанӯз ғулом набуданд,
Бо вуҷуди ин аз дили ин мардум халос шавед,
Шоирон, ҳар калима ангишт аст -
Як сухан торикиро мешиканад.

Мо дар майдонҳои пахта дарк кардем
Арзиши нон, арзиши озодӣ,
Мо дар майдонҳои пахта дарк кардем
Ватан, дарди мардум.

Мо дар майдонҳои пахта дарк кардем
Allasin ғамгин модар,
Мо дар майдонҳои пахта дарк кардем
Бигзор майдони харобшудаи Узбакистон.

Мо дар майдонҳои пахта дарк кардем
Муҳаббати Ӯзбекистон,
Мо дар майдонҳои пахта дарк кардем
Ишқи шеър, ранҷу азоб.

Оё барои ҳамин ман шарм намедорам
Дар коғази сафед мисли пахта
Ман наметавонам дарди мардуми худро ба ту гӯям,
Агар ман онро садо дода натавонам.

Оё барои ҳамин ман шарм намедорам
Варақе, ки мисли пахта сафед аст
Агар ман ранг накунам, дилам хун мешавад,
Агар ман мардумро хушунатомез нагӯям.

Ва ба дилҳои мисли пахта сафед
Зеботарин ҳарф дар ҷаҳон
Ман низ бо тамоми миллат ҳастам
Ман фарёд мезанам: "Ман зиндаам, ман зиндаам!"

1986

kh-davron.uz