Bir savat anor, Hadding bo‘lsa ol. (Cho‘g‘) Bir tovoq qizil olma, Ushlamoqqa hadding borma. (Cho‘g‘) Yalt-yalt etadi, Yamlab ketadi. (O’t-olov) Changaroqdan uchib chiqadi, Qarasa, ko‘zni ko‘r qiladi. (Uchqun) Ko‘k ho‘kiz oldin chiqar, Qizil ho‘kiz quvib chiqar. (Tutun, olov) Ko‘k otim qo‘yivordim, Qizil otim olib qoldim. (Tutun, olov) Taq etdi, taqolon ketdi, Otasi etigini kiyguncha Bolasi […]
Olov, tutun, chiroq haqida topishmoqlar Читать дальше »
Opon-oponni ko‘rdim, Eski choponni ko‘rdim. Qobirg‘asi qalashgan, Odam yutganni ko‘rdim. (Qora uy) Qobirg‘asi tarim-tarim, Asli uning joni yo‘q. Terisini siyirib olsam, Yerga tomar qoni yo‘q. (Qora uy) Hachcha, Dachchaning ustida bachcha. Bachchaning ustida qalpoq, Qalpoqning ustida telpak. (Qora uy) Bir tepada olti qo‘chqorning shoxi almashib yotir, — Yetti qo‘chqorning shoxi yalmashib yotir. (Qora uy) Qirq
Uy-joy va unga tegishli jihozlar haqida topishmoqlar Читать дальше »
Og‘zi do‘ppidek, Ichi qizil, xumdek. (Tandir) Shum kampir, Shumaloq kampir, Ikki beti yumaloq kampir. (Tandir) Og‘zi qora ko‘k tozim, Kuniga to‘qqiz kiyik oladi. (Tandir) Alomat-a, alomat, Ichi qizil qiyomat. Ho‘l urdim, Quruq chiqdi. (Tandir, non) Osti lop-lop, Usti lop-lop, O’rtasida kumush qoplab. (Rapida) O’zi bitta, Qulog‘i to‘rtta. (Qozon, to‘rt qulog‘i) Qulog‘i qornida, Boshi yo‘q. (Qozon)
Uy xo‘jalik asboblari haqida topishmoqlar Читать дальше »
To‘rda turgan to‘rt yigit, To‘rtovi ham mard yigit. (Cho‘p savag‘ich) Bizning uyda to‘rt kampir, To‘rtovi ham mard kampir. (Savag‘ich) Qorong‘i uyda ko‘p polvon olishadi. (Cho‘p savagich) Biznikida bitta kishi, Og‘zida qirqta tishi. (Jun tarog‘i) Oqqina kuchuk xov-xov etdi, Qorni to‘yib ag‘nab ketdi. (Urchuq) Guv-guv etadi, Marg‘ilon ketadi. (Urchuq) Charchamas kampir ko‘rdim, yolg‘iz oyoq, Og‘ziga tashlab
Mehnat, ish qurollari haqida topishmoqlar Читать дальше »
Bir qo‘yim bor, Turib semirar. (Xamir) Oq qo‘yim bor, So‘ysam qoni yo‘q. (Xamir) Yumalatsam joni yo‘q, Yulib olsam qoni yo‘q. (Xamir) Mushtlab-mushtlab urarlar, Muncha gunoh qilibman. O’tga solib yoqarlar, Muncha osi bo‘libman. Muncha meni xorlarlar, Bilmam nima qilibman. Muncha meni sevarlar, Qanday shirin bo‘libman. (Xamir, non) Xom soldim, Pishiq oldim. (Yopgan non) Sovuq kirib, Issiq
Oziq-ovqatlar haqida topishmoqlar Читать дальше »
Xo‘ppa semiz, Bir tuki yo‘q. (Tarvuz) Uzoqdan yaldir-yuldur, Yoniga kelsam qulfi-kalit. (Tarvuz) Ko‘kkina qo‘zim, quvanda turib semiradi. (Tarvuz) Men ajab hayronman bir narsaga, Qoziqda boylovli turibdi-yu, Onasi bolasining qornida. (Tarvuz) Jumboq qo‘ydim, jubin top, Yumaloq biyning otin top. Tag‘i qo‘ydim, tag‘i top, Tolli biyning otin top. (Tarvuz) Zar-zar to‘ni bor, Zarbdan panohi bor. Urdi pichoqni,
Poliz ekinlari va sabzavot haqida topishmoqlar Читать дальше »
Abdal buva ariqdir, Og‘zi, burni murriqdir. (G’o‘za) Chopsang kular, Chopmasang o‘lar. (Paxta) Og‘zini ochib yerga qaraydi, Og‘zidan oq ko‘pik sochadi. (Paxta) Qorday oppoq, Yungday yumshoq. (Paxta) Ildizi yerda, Yulduzi ko‘kda. (Paxta) Kichkina xurmacha, Og‘izlari burmacha. (Ko‘sak) Yerdan ko‘karib chiqar, Bag‘ridan oltin oqar. (Paxta) Momiqqina onasi, Yog‘liqqina bolasi. (Paxta, chigit) Hamma yog‘i qiltik, Hamma unga intiq.
Ekin va o‘simliklar haqida topishmoqlar Читать дальше »
Hasan aka tikka turadi, Bolalari chapak chaladi. (Terak, barglari) Bolalari qarsak chaladi, Onalari o‘yinga tushadi. (Terak, barglari) Yozda ham qishda, Bir xil kiyimda. (Archa) Otasi uyda qolar, Bolasi bozor borar. (Mevali daraxt) Kichkina qozonning oshi totli. (Yong‘oq) Kichkina dekcha, Ichi mazaliqcha. (Yong‘oq) Kichkina qozon, Jingla palov. (Yong‘oq) Kichkina qozon, Jikr palov. (Yong‘oq) Kichkina tandircha, Ichi
O’simliklar dunyosi haqida topishmoqlar Читать дальше »
Kichkina mitti, Shoxini tirab suv ichdi. (Ari) Zuv-zuv borar, Zuv-zuv kelar. Doston o‘qir, G’alvir to‘qir. (Ari) Uchib yurgan qarg‘aning Inin buzib bo‘lami? (Ari) Tutdan bizga ko‘ylak to‘qir. (Ipak kurti) Ko‘k yeb, oltin o‘raydi. (Ipak qurti) Daraxt shoxida sakson tuxum. (Ipak kurti) Bir qushim bor, suyagi yo‘q. (Kapalak) Qanoti bor, Qoni yo‘q. Tuxum qo‘yar, Soni yo‘q.
Hasharotlar haqida topishmoqlar Читать дальше »
Erta turadi, Jar chaqiradi. (Xo‘roz) Boshi taroq, Dumi o‘roq. (Xo‘roz) Bir qo‘shnim bor avval boshdan, Soqoli uning qizil go‘shdan. Sahar turib shovqin solar, Xabari yo‘q hech bir ishdan. (Xo‘roz) Ovozasi azonda, Mazaligi qozonda. (Xo‘roz) Saharxez so‘fi, Tuynukda bibiotin. (Xo‘roz, tovuq) Jonlidan jonsiz do‘raydi, Jonsizdan jonli do‘raydi. (Tovuq, tuxum, jo‘ja) Kasbi doim taqir-tuqur, Qayda ilon ko‘rsa
Parranda va qushlar haqida topishmoqlar Читать дальше »