Жүргізуші Әмір Темір оқиғасының сценарийі

Иесі – Әмір Темір

 Мақсаты:

1. а) оқушыларды Әмір Темір атамыздың өмірімен таныстыру.

2. б) оқушылардың адамгершілік қасиеттерін тәрбиелеу

3. г) дұрыс және жатық сөйлеуге үйрету

                            Сабақтың барысы.

1. Ұйымдастыру бөлімі

2. Оқушылармен амандасу

3. Сабаққа қатысуын тексеру

Жаңа тақырып:

Сыныптағы оқушыларға көрінетін жерге Әмір Темірдің және оның ілімінің суреттерін ілу. Сыныптың мерекелік безендірілуі

1. Жаңадан бастаушы:

Менің сәлемдемемнің кіріспе сөзінен

Таза жастың тұла бойынан сәлем

Біз шын жүректен шыққан сөздерді жібереміз

Біз иіліп сәлем айтамыз

2 - стартер: Сәлеметсіздер ме құрметті ұстаздар және қымбатты достар

1 - стартер:  Қолымыз кеудемізде

                                      Әдептілік – біздің ұранымыз!

                                      Біз әрқашан айтамыз

                                      Ассалаумағалейкум!

         2 - стартер: Бүгін біз Әмір Темір атамыздың туғанына 673 жыл толуына орай жиналдық. Енді біз дайындаған кешімізді көрсеткіміз келеді. Өлеңдерімізді, әндерімізді тыңдап, демалыңыз.

• Қош келдіңіздер қымбаттыларым!

1 - оқушы: Біз кімбіз – Туронның меншігі

                      Әміри – Түркістан

                      Біз кім, кім ұлтпыз

                      Ең көне және ең үлкен

                      Түріктердің негізгі буыны

2 - студент: «Бір жерден кірпіш алғанда, оның орнына он кірпіш қойдым. Бір ағашты кессем, орнына он көшет отырғыздым.

3 - студент: Қандай шайқастар жеңді

                       Темур атам өмір бойы батыр

                       Аңдарды өз жерінен қуып,

                        Отанын жаратқан – азат.

4 - оқушы: Жеті боранды климатқа

                     Бәлкім, ол халық батыры болған шығар.

                     Өйткені ол өз елі үшін

                     Ол тіпті өмірін де аямады.

5 - оқушы: Батырдың аты өшірілді ме?

                     Ол әр жүректе өмір сүреді

                     Ол еркін елде тұрады

                      Армандағы ең жақсы тілектер

6 - студент: Өзбектің құрметті аты

                            Жеңіс – баға, ата

                            Жылдар өтті, ғасырлар өтті

                            Әмір Темір әрқашан өмір сүреді

(Сардар Рахым ханның «Назар - Назар» әніне қыздар билейді)

1 - оқушы: Әмір Темір 1336 жылы 9 сәуірде Кеш Шахрисабздың Қожа Илгор ауылында дүниеге келген. Әкесі Әмір Тарағай ауқатты адам болған

2 - оқушы: Әмір Темір әлемді дүр сілкіндірген Ескендір Зұлқарнайын, Ганнибал, Аттила, Шыңғыс хан сияқты қолбасшылардың қатарында.

3-оқушы: Ұ мемлекеттік құрылыстың, ғылымның, білімнің және мәдениеттің дамуына үлкен үлес қосты, патшалық істерінде қатаң тәртіпті ұстанды.

1. Кеңес 2. Кеңес 3. Абайлаңыз           

2. Алғырлық, іскерлік, қырағылық

4 - оқушы: Сохибқирон Әмір Темір 1355 жылы Сарай Мүлкке үйленіп, «Қорағон» атағын алады. «Қорагон» тіркесі моңғол сөзі, «күйеу» дегенді білдіреді.

5-оқушы: Әмір Темірдің әкесі Тарағайдан 4 ұл, 2 қыз болған. Үлкен ұлы Әмір Темір Шахрисабз губернаторлығын қолына алды

6 - оқушы: Әли Йаздидің Әмір Темірге арнаған жырынан:

Сохибқиранның атағын білсең,

Тегі туралы сұрасаң,

Әкеден анаға, Адам – дарын

Патша тағына аяқ

7 - студент: Испания елшісі Клавиханның айтуынша, Әмір Темір тұсында ешкім елден ресми рұқсатсыз кете алмайтын. Бұл қолөнершілердің тарап кетуіне жол бермеді. Клавихо Әмір Темір сарайында мың қолөнерші жұмыс істегенін жазады

8 - студент: Әмір Темір күн сайын жүздеген адамдармен жұмыс жасап, тапсырмалар беріп, олардың орындалуын қадағалауда қателеспеген. Оның тағы бір үлгілі қасиеті – кімде-кім өзіне көмек сұрап, пана сұрап келген болса, күнә жасаса да кешіретін. Кешірімділік те қасиет.

9 - студент: «Темір өтіріктің жауы болған, әзіл-қалжыңды ұнатпайтын. Оның көзінше тонау, кісі өлтіру, зорлау туралы әңгімелерге жол бермеді. Ол қаншалықты ащы да, ащы да болса да шындықты естуді ұнататын», - деп жазды Ибн Арабшах

10 - студент: Иә, бабамыздың бойында өте өршіл, батыл, жігерлі, батыл, батыл, ержүрек, іскер, шебер саясаткер деген қасиеттер болған, сондай адамдарды құрметтеген.

1 - стартер: Әмір Темір кітапты өте жоғары бағалады. Ол Самарқандта әлемнің түкпір-түкпірінен сирек кездесетін жәдігерлерді жинап, бай кітапхана ұйымдастырды. Бұл ғылымның дамуына үлкен әсер етті. 1996 жыл – Темір атамыздың туған жылы. Тарихтағы иесінің басты қызметі барлық ұлттарды біріктіру болды.

2 - стартер: Ұлы адамдардың қасиеттері де керемет. Бұл жағынан Әмір Темір атамыз теңдессіз. Міне, олардың кейбіреулері. Сохибқыран ғылым адамдарын – ғалымдарды, ақындарды, ақындарды, өнерпаздарды жау болса да өз қорғауына алды, материалдық және рухани жағынан қолдады. Әсіресе, ұстаздарды құрметтеп, қадірлеп, қолайлы жағдай жасағандар

1 - студент: Әмір Темір ұлы қолбасшы болған. Әмір Темір өмір бойы оның «Күш – әділдікте» деген даналығын ұстанды. Ол көптеген елдерде әділеттілікті орнатты. Темір атамыздың ісін Мырза Ұлықбек пен Мырза Бабыр жалғастырды

(Қыздар Мансұрхан Нұрматовтың «Шеңберге түскен сұлу» әніне билейді)

Сахна

1 - стартер: — Бір күні Әмір Тарағай баласына көп қой берді...

Әке: - Балам, мына қойларды базардан сатып ал.

Темірбек: — Жақсы болады, әке

4 - бастаушы: — Темірбек қойын мың алтынға сатып, алтынды беліне байлап, қыдырды. Сол жерде ол біраз адамдармен сөйлесті.

Қаландар: — Бұл жазуды бағалап, мың алтынға сатып алған адам ақырзаманға жетеді

6 – бастаушы: — Темірбектің ынтасы арта түсті...

Темірбек: — Егер сіз осы мың алтынды алып, маған осы шейер жазылған қағазыңызды сатсаңыз, міне сізге мың алтын

Жаңадан бастаушы:

• Қаландар Темірбекке қадала қарап, тегін сұрады. Содан кейін тағайындалды:

Қаландар:

• Әкеңе бар. Мынаны әкеңнің алдында оқы, бармайынша ашпа.

Темірбек:

• Әке, мына өлең жазылған қағазды мың алтынға сатып алдым

Жаңадан бастаушы:

• Әкесі баласының қолынан қағазды алып оқи бастады

Әке: - Зұлымдықпен әлемге атын шығара алмайсың. Жамшид Сүлеймен, Ескендірлер өтті. Сенің кезегің. Дүниеге келдің бе, жақсылықпен атын қалдыр

Әке:    – Ол өз мазмұны бойынша рубаи. Рубаи авторы – сол Қаландар аллома ақыны Камал Ходжанди. Мен оны қатты құрметтеймін. Құтты болсын, балам, талай ақылды істерге алтын жұмсадың. Енді мың алтынға алған осы хикметтерді қатаң сақтау керек

Темірбек:     Жақсы болады, әке

1 - студент: Темір азаттық, тәуелсіздік үшін күресті

2 – ағып жатқан: Темір орталықтандырылған мемлекеттің негізін салушы

3 - студент: Темур – ғылымның жанашыры

4 - студент: Темір адамдық қасиеттердің иесі

5 - студент: Темір салған бақтар әлі гүлдеп тұр

6 - студент: Темір – әділ билеуші

7 - студент: Темір салған ескерткіштер

8 - студент: Темірдің Еуропаға қызметі

9 - студент: Темур генерал

1 - стартер: Атамыз басқан ескерткіштерді аралап, іс-шаралар, ертеңгіліктер өткізу арқылы Әмір Темір туралы білімімізді, ой-өрісімізді байытайық.

2 - стартер: Өйткені, Әмір Темір біздің мақтанышымыз. Ол – ұлт мақтанышы

Тарихымыздың жарық жұлдызы. Әмір Темір атамыздың дәуірін жақсы зерттеген сайын тарих туралы ой-пікіріміз де дамиды. Бабамыздың өсиетін қаншалықты ұстансақ, соғұрлым адал өмір сүреміз

1 - стартер: Әмір Темір атамызға арналған кешіміз сіздерге ұнады деп сенеміз

2 - стартер: Енді сөз кезегін сынып жетекшіміз ___________________ береміз. Рақмет сізге!

Мектеп әкімшілігі мен басшылығына сөз беріліп, түн қорытындыланады