Дойра Халық музыкалық аспаптарының пайда болу тарихы сонау ертеден басталады. Музыкада бірінші соққыперкуссиялық аспаптар пайда болды. Бұл барабандар, Чиндовул, Чидрилма, Дауыл және Шеңберлер. Көне заманнан біздің заманымызға дейін жеткен дөңгелек музыкалық аспап өзгеріссіз қалды.
Музыка саласында Орта Азия мен Шығыс халықтарымен қатар өзбек әдістері, яғни ырғақтық жолдар мен олардың даму әдістері ерекше орын алады. Әдістер әдетте соқпалы аспаптарды орындауда қолданылады. Ұрмалы музыкалық аспаптардың ішінде Өзбекстанда, Тәжікстанда, ұйғыр халықтарында, сонымен қатар Шығыста әуезді дыбысы бар музыкалық аспап – шеңбер.
Шеңбер тіркесін кейде «Дапп», «Чилдирма», «Чырманда» деп те атайды. Хорезмде дап, чилдирманы орындаушыны «Дапшы»-чилдірмашы, Бұхарада дойрадаст, Ферғанада чирмандашы, Самарқандта дойрашы деп атайды.
Өзбек халқы ежелден шеңбер құралына тәнті болған. Ертеде осы аспаптың үнімен далаға, тойға, жарысқа, түрлі ойын-сауықтарға шақырылатын. Атап айтқанда, «Егін жинау», «Жүзім жинау», «Қауын жинау» сияқты маусымдық мерекелер кеңінен таралған.
Керней, керней, барабан, барабан сияқты соқпалы музыкалық аспаптар мерекелер мен мәдени рәсімдерде кеңінен қолданылады.
Ұлы Акула ойшылдарының мұрасы халық музыкатану саласында да тарихи құндылыққа ие. Әбу Наср Мұхаммед Фарабидің әйгілі «Музыка туралы үлкен кітап» («Китаб әл-мусиқа, әл-кабир») еңбегінің маңызы зор. Бұл кітаптан ортағасырлық ғұлама музыкалық орындаушылықтың екі түрін ажыратады: әуенді адам дауысымен жаңғырту (ән өнері) және музыкалық аспаптар.
Дарвиш Әли өз заманында болған музыкалық ансамбльдер мен олардың орындаушылары туралы мәлімет берді (XVII acp). Сарайда 60 музыканттан тұратын ансамбль болды. «Барабан бөлмесі» деп аталатын 60 музыканттан тұратын ансамбльді барабаншы басқарды. Дарвиш Әли бұл дәлелге мысал келтіреді:
«Барабаншы Сайд Ахмедбин Мехтар Мироки Сұлтан Хусейн сарайындағы ансамбльдің жетекшісі-мехтары болды. «Барабан бөлмесі» деп орындаушылар барабанда және соқпалы аспаптарда ойнап жатқан бөлмені айтады.
Үйірме ритмикалық әдістерінің республикамызда танымал болуына өз үлесін қосқан Ұста Олим Комиловтың мол мұрасы ұрпақтар үшін үлкен мектеп болып табылады. Шебердің дәстүрін атақты үйірме ойыншылары Гофур Азимов, Гофур Иногомов, Рахим Исаходжаев, Эвнер Бараев, Кахрамон Дадаев, Равшан Акбарбеков, Одил Камолходжаев, Дадақожа Соттиходжаев, Тойчи Иногомов жалғастырды. .
Сондай-ақ Ташкент мемлекеттік консерваториясының доценті А.Хливиев «Шеңберге арналған этюдтер» жинағын жасады. Сэм Д.У. Музыка факультетінің доценті Я.Хаққұлов «Шеңберге арналған пьесалар» жинағын жасады. А.Расулов атындағы Сам. ДСБУ аға оқытушысы Аслиддин Сирожев «Шеңберге арналған пьесаларды», А.Ашрафхожаев «Үйірме сыныбына арналған хрестоматизацияны» жазды.
