4-dekabr, 2020-yil, JUMA — yilning 339-kuni. Yangi yilga 27 kun qoldi.
?BAYRAMLAR?
? Xalqaro bank kuni
? Xalqaro gepardlar kuni
?? Cookie-fayllarning milliy kuni (Amerika Qo’shma Shtatlari)
?? Dengiz floti kuni (Hindiston)
?? Tailand atrof-muhit kuni (Tailand)
?? Eronda sug’urta kuni
? Sovg’alarga buyurtma berish va Santa Klausga xat yozish kuni
?TARIXIY VOQEALAR?
771 yil — Avstriya qiroli Karloman I vafot etdi va ukasi Charlemagne hozirgi to’liq franklar qirolligining shohini qoldirdi.
1110 yil — Quddus qirolligi Sidonni egallaydi.
1259 yil — Frantsuz qirollari Lui IX va Angliyaning Genri III Parij shartnomasiga rozi bo’lishdi, unda Genri ingliz qo’zg’olonchilarini qo’llab-quvvatlashini qaytarib berish evaziga Evropaning kontinental (shu jumladan Normandiya) hududidagi frantsuzlar nazorati ostidagi hududiga bo’lgan da’volaridan voz kechadi.
1563 yil — Trent kengashining so’nggi sessiyasi bo’lib o’tdi. (U 1545 yil 13-dekabrda ochilgan edi.)
1619 yil — Virjiniya shtatining Berkli yuziga o’ttiz sakkizta kolonist keldi. Guruh nizomida ushbu kun «Qudratli Xudoga shukur qilish kuni sifatida har yili va abadiy muqaddas saqlansin» deb e’lon qilingan.
1676 — Qirol Xristian V qo’mondonligidagi Daniya armiyasi Lund jangida Shvetsiya qiroli Karl XI qo’mondonlik qilgan shved qo’shinini jalb qildi, shu kungacha bu Skandinaviya tarixidagi eng qonli jang va Skaniy urushidagi burilish davri hisoblanadi. .
1745 yil — Charlz Edvard Styuartning armiyasi Derbiga yetib keldi, bu ikkinchi jakobitlar ko’tarilish davrida eng chekka joy.
1783 — Nyu-York shahridagi Fraunks Tavernasida AQSh generali Jorj Vashington o’z zobitlari bilan xayrlashdi.
1786 yil — Santa-Barbara missiyasi bag’ishlangan (Sankt-Barbaraning bayram kuni).
1791 — Dunyodagi birinchi yakshanba gazetasi bo’lgan «Observer» ning birinchi nashri chiqdi.
1829 yil — qattiq mahalliy qarama-qarshiliklarga qarshi Buyuk Britaniya general-gubernatori lord Uilyam Bentinck buyruq chiqarib, Bengaliyada sutdan foydalangan odam aybdor qotillikda aybdor.
1861 yil — Amerika Konfederativ Shtatlarining 109 saylovchilari bir ovozdan Jefferson Devisni Prezident va Aleksandr X. Stivenni vitse-prezident etib sayladilar.
1864 yil — Amerika fuqarolar urushi: Shermanning dengizgacha yurishi: Jorjiya shtatidagi Ueynsboroda ittifoq generali Djuzon Kilpatrik boshchiligidagi kuchlar Konfederat general Jozef Uiler boshchiligidagi qo’shinlar ittifoqi generali Uilyam T. Shermanning janubning keng hududini yo’q qilish kampaniyasiga xalaqit berishiga to’sqinlik qilmoqda. Atlantadan Atlantika okeaniga yurish.
1865 yil — Shimoliy Karolina AQSh Konstitutsiyasiga 13-tuzatishni tasdiqladi, undan keyin tez orada Jorjiya va AQSh qullari ikki hafta ichida qonuniy ravishda ozod bo’lishdi.
1867 yil — Minnesota shtatining sobiq dehqoni Oliver Xadson Kelli «Xo’jalik homiylari» ordeni (bugungi kunda Granj nomi bilan mashhur) ga asos solgan.
1872 yil — Atlantika okeanida suzib yurgan ekipajsiz amerikalik brikantin Meri Celeste, kanadalik brig Dei Gratia tomonidan topildi. Kema to’qqiz kundan beri tashlab ketilgan, ammo ozgina shikastlangan. Uning xo’jayini Benjamin Briggs va bortda bo’lganligi ma’lum bo’lgan to’qqiz kishining barchasi hech qachon hisobga olinmaydi. [1]
1875 yil — Nyu-Yorkdagi taniqli siyosatchi Boss Tvid qamoqdan qochgan; keyinchalik u Ispaniyada qaytarib olinadi.
1881 — Los-Anjeles Taymsning birinchi nashri nashr etildi.
1893 yil — Birinchi Matabele urushi: Matabelelanddagi Shangani daryosida 3000 dan ortiq matabele jangchilari tomonidan Britaniyaning Janubiy Afrika kompaniyasining 34 askarining patrul xizmati pistirmada va yo’q qilindi.
1906 — Alpha Phi Alpha Nyu-York shahridagi Itaka shahridagi Kornell Universitetida birinchi qora tanli kollejlararo yunoncha harfli birodarlikka asos solindi.
1909 yil — Kanada futbolida Birinchi kul kubogi o’yini o’tkazildi. Toronto Varsity Blues universiteti Toronto Parkdale kanoe klubini mag’lub etdi, 26-6.
1909 yil — Monreal Canadiens muzli xokkey klubi, dunyodagi eng qadimgi professional xokkey franshizasi, xokkey milliy assotsiatsiyasining ustav a’zosi sifatida tashkil etilgan.
1918 yil — AQSh prezidenti Vudrou Uilson Versalda Birinchi Jahon urushidagi tinchlik muzokaralariga yo’l oldi va ish paytida Evropaga sayohat qilgan birinchi AQSh prezidenti bo’ldi.
1939 yil — Ikkinchi jahon urushi: HMS Nelson Shotlandiya qirg’og’ida minani urib tashlagan (U-31 tomonidan yotqizilgan) va 1940 yil avgustgacha ta’mirlashga tayyor.
1942 — Ikkinchi Jahon urushi: Gvadalkanal kampaniyasi paytida Karlsonning patrul xizmati tugadi.
1943 yil — Ikkinchi jahon urushi: Yugoslaviyada qarshilik ko’rsatuvchi etakchi marshal Iosip Broz Tito vaqtinchalik demokratik Yugoslaviya hukumati surgun qilinganligini e’lon qildi.
1943 yil — Ikkinchi Jahon urushi: AQSh prezidenti Franklin D. Ruzvelt AQShda urush davrida ish bilan ta’minlanganlik darajasi yuqori bo’lganligi sababli, «Works Progress» ma’muriyatini yopdi.
1945 yil — 65-7 ovoz bilan AQSh Senati Qo’shma Shtatlarning Birlashgan Millatlar Tashkilotidagi ishtirokini ma’qulladi. (BMT 1945 yil 24 oktyabrda tashkil etilgan.)
1949 yil — Ser Dunkan Jorj Styuart Britaniyaning ushbu shtatdagi toj koloniyasi davrida Malayziyaning Saravak shahridagi Sibu shahrida «Rukun 13» a’zosi Rosli Dhobi tomonidan o’ldirilgan.
1956 yil — million dollarlik kvartet (Elvis Presli, Jerri Li Lyuis, Karl Perkins va Jonni Kesh) birinchi va oxirgi marta Sun Studio-da yig’ilishdi.
1964 yil — Erkin So’z Harakati: Politsiya Kaliforniya shtatidagi Berkli universitetining 800 dan ortiq talabalarini hibsga oldi va ma’muriyat binosiga o’tirgandan so’ng, UC Regents-ning UC mulkiga qarshi namoyishlarni o’tkazishni taqiqlash to’g’risidagi qaroriga norozilik bildirishdi. [2]
1965 yil — ekipaj a’zolari Frank Borman va Jim Lovell bilan Gemini 7-ni ishga tushirish. Gemini 7 kosmik kemasi Gemini 6A ekipaji tomonidan amalga oshirilgan birinchi ekipaj kosmik uchrashuvi uchun passiv nishon bo’ldi.
1967 yil — Vetnam urushi: AQSh va Janubiy Vetnam kuchlari Mekong deltasida Vetnam Kong qo’shinlarini jalb qilishdi.
1969 yil — Qora Pantera partiyasi a’zolari Fred Xempton va Mark Klark Chikagodagi 14 politsiya zobiti tomonidan otib o’ldirilgan.
1971 yil — Hindiston dengiz kuchlari Pokiston dengiz kuchlari va Karachiga hujum qildi.
1971 yil — Hindiston-Pokiston dengiz urushi paytida 1971 yil Pokiston dengiz flotiga tegishli bo’lgan PNS G’azi dengiz osti kemasi cho’kdi.
1977 yil — Jan-Bédel Bokassa, Markaziy Afrika Respublikasi prezidenti, o’zini Markaziy Afrika imperiyasining imperatori Bokassa I deb tanladi.
1977 yil — Malayziya aviakompaniyasining 653-reysi o’g’irlab ketilgan va Tanjong Kupang (Johor) shahrida qulab tushishi va 100 kishining hayotiga zomin bo’lgan.
1978 yil — Mer Jorj Moskonening o’ldirilishidan so’ng Dianne Faynshteyn San-Frantsiskoda birinchi ayol meri bo’ldi.
1979 yil — Xalldagi Xasti yong’inida uchta maktab o’quvchisi halok bo’ldi va oxir-oqibat politsiyani Bryus Jorj Piter Lini hibsga olishga olib keldi.
1981 yil — Janubiy Afrika Ciskei «vataniga» mustaqillik berdi (Janubiy Afrikadan tashqarida biron bir hukumat tomonidan tan olinmagan).
1982 yil — Xitoy Xalq Respublikasi amaldagi konstitutsiyasini qabul qildi.
1983 yil — US-Jon Kennedi va USS Mustaqilligidan AQSh harbiy-dengiz kuchlari samolyotlari SA-7 tomonidan otilgan F-14 ga javoban Livandagi Suriyaning raketa maydonlariga hujum qildi. Bitta A-6 Intruder va A-7 Corsair urib tushirilmoqda. 1 amerikalik uchuvchi halok bo’ldi, biri qutqarildi va yana biri qo’lga olindi. [3]
1984 yil — Shri-Lanka fuqarolar urushi: Shri-Lanka armiyasining askarlari Mannarda 107-150 tinch aholini o’ldirdilar.
1991 yil — Terri A. Anderson Beyrutda garovga olingan 7 yillik asirlikdan so’ng ozod qilindi; u Livanda garovga olingan oxirgi va eng uzoq muddatli amerikalik.
1991 yil — Pan American World Airways 64 yildan so’ng o’z faoliyatini to’xtatdi.
1992 yil — Somali fuqarolar urushi: Prezident Jorj V. V. Bush Shimoliy-Sharqiy Afrikadagi Somaliga AQShning 28 ming askariga buyruq berdi.
2005 yil — Gonkongda o’n minglab odamlar demokratiya uchun norozilik bildirmoqda va hukumatni umumiy va teng saylov huquqiga ega bo’lishga chaqirishmoqda.
2006 yil — Luiziana shtatining Jena shahrida oltita qora tanli oq tanli o’spiringa hujum qildi.
2014 yil — islomiy isyonchilar Grozniydagi bo’sh maktab va «matbuot uyi» ni olishdan oldin avtoulov aylanasida uchta davlat politsiyasini o’ldirishdi. O’nta davlat kuchlari o’nta qo’zg’olonchi bilan yakunlangan qurolli janglarda 28 kishi jarohat olib o’lmoqda.
2017 yil — Tomas olovi Kaliforniyadagi Santa-Pula yaqinida boshlanadi. Bu oxir-oqibat Ventura va Santa-Barbara okruglarida 440 kvadrat mil (281 893 akr; 114 078 ga) yoqib yuborilgandan so’ng zamonaviy Kaliforniya tarixidagi eng katta yong’inga aylandi (o’sha paytda).
?TAVALLUD TOPGANLAR?
34 — Persiy, Rim shoiri (62-yilda vafot etgan)
0846 — Hasan al-Askari o’n ikki shia islomning 11-imomi (874-yilda vafot etgan)
1506 yil — Tomas Darsi, 1-chi baron Darsi (1558 yil vafot etgan).
1580 — Semyuel Argall, ingliz avantyurist va dengiz zobiti (1626-yilda vafot etgan).
1595 — Jan Shapelain, frantsuz shoiri va tanqidchisi (1674 yilda vafot etgan).
1660 — André Kempra, frantsuz bastakori va dirijyori (1744 yilda vafot etgan).
1667 — Mishel Pignolet de Monteclair, frantsuz bastakori va o’qituvchisi (1737 yilda vafot etgan).
1670 — Jon Ayslabi, ingliz siyosatchisi, mablag ‘kansleri (1742 yilda vafot etgan).
1713 — Gasparo Gozzi, italiyalik dramaturg va tanqidchi (1786-yilda vafot etgan).
1798 — Jyul Armand Dyufaure, frantsuz huquqshunosi va siyosatchisi, Frantsiyaning 33-bosh vaziri (1881 yil vafot etgan).
1817 — Nikoloz Baratashvili, gruzin shoiri va muallif (1845 yilda vafot etgan).
1861 — Xannes Xafshteyn, Islandiyalik shoir va siyosatchi, Islandiyaning 1-Bosh vaziri (1922-y. Vafot etgan).
1865 — Edit Kvell, ingliz hamshirasi, gumanitar va avliyo (anglikanizm) (1915 yil vafot etgan).
1867 — Stenli Argil, avstraliyalik siyosatchi, Viktoriyaning 32-bosh vaziri (1940 yil vafot etgan).
1868 — Jessi Burkett, amerikalik beysbolchi, murabbiy va menejer (1953-yilda vafot etgan).
1875 — Agnes Forbes Blekadder, Shotlandiyalik shifokor (1964 yil vafot etgan)
1875 — Djo Korbett, amerikalik beysbolchi va murabbiy (1945-yilda vafot etgan).
1875 — Rayner Mariya Rilke, avstriyalik-shveytsariyalik shoir va muallif (1926-yilda vafot etgan).
1881 yil — Ervin fon Vitzelben, polshalik nemis feldmarshali (1944-yilda vafot etgan).
1882 — Konstans Deyvi, avstraliyalik psixolog (1963 yil vafot etgan).
1883 — Katarin Syuzanna Prichard, avstraliyalik muallif va dramaturg (1969 yilda vafot etgan).
1884 — R. C. Majumdar, hind tarixchisi (1980 yil vafot etgan).
1892 — Fransisko Franko, ispan generali va diktator, Ispaniya bosh vaziri (1975 yil vafot etgan).
1892 — Lyu Bocheng, xitoylik qo’mondon va siyosatchi (1986 yil vafot etgan).
1893 — Herbert Read, ingliz shoiri va tanqidchisi (1968 yil vafot etgan).
1895 yil — Fen Youlan, xitoylik faylasuf va akademik (1990 y. Vafot etgan).
1897 — Robert Redfild, Meksikalik amerikalik antropolog (1958 yil vafot etgan).
1899 — Karl-Gyunter Xeymsoth, nemis shifokori va siyosatkori (1934 y. vafot etgan).
1899 — Charli Spenser, ingliz futbolchisi va menejeri (1953 yil vafot etgan).
1903 — Kornell Vulrich, amerikalik muallif (1968 yil vafot etgan).
1904 — Albert Norden, nemis jurnalisti va siyosatchisi (1982 yil vafot etgan).
1908 — Alfred Xersi, amerikalik bakteriolog va genetik, Nobel mukofoti sovrindori (1997 yil vafot etgan).
1910 — Aleks Nort, amerikalik bastakor va dirijyor (1991 yil vafot etgan).
1910 — R. Venkataraman, hind huquqshunosi va siyosatchisi, Hindistonning 6-prezidenti (2009 yil vafot etgan).
1912 — Pappy Boyington, amerikalik polkovnik va uchuvchi, «Faxriy medal» sohibi (1988 yil vafot etgan).
1913 — Mark Robson, kanadalik amerikalik rejissyor va prodyuser (1978 yil vafot etgan).
1914 — Rudolf Xausner, avstriyalik rassom va haykaltarosh (1995 yil vafot etgan).
1914 — Klod Renuar, frantsuz kinematografchisi (1993 yil vafot etgan).
1915 — Eddi Xeyvud, amerikalik pianist va bastakor (1989 yil vafot etgan).
1916 — Eli Jak Kan, kichik, amerikalik jurnalist va muallif (1994 yil vafot etgan).
1919 — I. K. Gujral, hind shoiri va siyosatchisi, Hindistonning 12-bosh vaziri (2012 y. Vafot etgan).
1920 yil — Nodir Afonso, portugal rassomi va me’mori (2013-yilda vafot etgan).
1920 yil — Maykl Beyts, ingliz aktyori (1978 yil vafot etgan).
1920 yil — Janna Manford, amerikalik o’qituvchi va faol, PFLAG asoschilaridan biri (2013 y. Vafot etgan).
1921 — Deanna Durbin, kanadalik aktrisa va qo’shiqchi (2013-yilda vafot etgan).
1923 — Charlz Kiting, amerikalik advokat va moliyachi (2014 yil vafot etgan).
1923 — Eagle Keys, amerikalik-kanadalik futbolchi va murabbiy (2012-yilda vafot etgan).
1923 — Jon Krish, ingliz rejissyori va ssenariy muallifi (2016 yil vafot etgan).
1924 — Jon C. Portman, kichik, amerikalik me’mor, Uyg’onish markazi va ertangi maydonni loyihalashtirgan (2017 yil vafot etgan)
1925 — Albert Bandura, kanadalik amerikalik psixolog va akademik
1929 yil — Shakir Eczacıbaşı, turkiyalik farmatsevt, fotograf va tadbirkor (2010 yil vafot etgan).
1930 — Ronni Korbett, Shotlandiya aktyori va ssenariy muallifi (2016 yil vafot etgan).
1930 — Jim Xoll, amerikalik gitarachi va bastakor (2013-yilda vafot etgan).
1931 — Aleks Delvecchio, kanadalik xokkeychi, murabbiy va menejer
1931 — Uolli Jorj, amerikalik radio va televidenie boshlovchisi (2003 yil vafot etgan).
1932 — Roh Ta Vu, janubiy koreyalik general va siyosatchi, Janubiy Koreyaning 6-prezidenti
1933 — Vink Martindeyl, amerikalik o’yin namoyishi boshlovchisi va prodyuseri
1934 — Bill Kollinz, avstraliyalik kinoshunos va muallif (2019 yil vafot etgan).
1934 — Viktor Frantsiya, amerikalik aktyor va rejissyor (1989 yil vafot etgan).
1935 yil — Pol O’Nil, amerikalik ishbilarmon va siyosatchi, AQShning 72-moliya kotibi
1936 — Jon Giorno, amerikalik shoir va ijro rassomi (vafot 2019).
1938 — Yvonne Minton, avstraliyalik-ingliz sopranosi va aktrisa
1939 yil — Stiven V.Bosvort, amerikalik akademik va diplomat, AQShning Janubiy Koreyadagi elchisi (2016 yil vafot etgan).
1939 yil — Freddi Kannon, amerikalik qo’shiqchi va gitara chaluvchisi
1940 yil — Gerd Axterberg, nemis futbolchisi va menejeri
1940 — Gari Gilmor, amerikalik qotil (1977 yil vafot etgan).
1941 yil — Marti Rissen, amerikalik tennischi va murabbiy
1942 — Bob Mozli, amerikalik qo’shiq muallifi va bass ijrochisi
1944 yil — Kris Xillman, amerikalik qo’shiq muallifi va gitarachi
1944 — Anna McGarrigle, kanadalik musiqachi va qo’shiq muallifi
1944 — Fransua Migao, frantsuz poyga haydovchisi (2012 y. Vafot etgan).
1944 — Dennis Uilson, amerikalik qo’shiq muallifi, prodyuser va barabanchi (1983 yil vafot etgan).
1945 — Roberta Bondar, kanadalik nevrolog, akademik va astronavt
1947 — Jeyn Lubchenko, amerikalik ekolog, akademik va diplomat
1948 yil — Sautsayd Jonni, amerikalik qo’shiq muallifi
1949 yil — Jok Stirrup, Baron Stirrup, ingliz aviamarshali va siyosatchi
1951 — Gari Rossington, amerikalik gitara chaluvchisi
1951 yil — Patrisiya Vettig, amerikalik aktrisa va dramaturg
1953 — Rik Middlton, kanadalik xokkeychi va sport ustasi
1955 yil — Filipp Xammond, ingliz ishbilarmon va siyosatchi, mablag ‘kansleri
1955 yil — Deyv Teylor, kanadalik amerikalik xokkeychi va menejer
1955 yil — Kassandra Uilson, amerikalik qo’shiq muallifi va prodyuseri
1956 yil — Bernard King, amerikalik basketbolchi va sport ustasi
1957 yil — Erik S. Raymond, amerikalik kompyuter dasturchisi va muallif
1960 yil — Devid Grin, nikaragua-amerikalik beysbolchi
1960 yil — Glinis Nunn, avstraliyalik heptatlonchi va hurlet
1961 yil — Frank Reyx, amerikalik futbolchi va murabbiy
1962 yil — Vinni Dombroski, amerikalik qo’shiq muallifi va musiqachisi
1962 yil — Gari Friman, Yangi Zelandiya regbi ligasi o’yinchisi, murabbiy va sport ustasi
1962 yil — Nikson Kiprotich, keniyalik yuguruvchi
1962 yil — Kevin Richardson, ingliz futbolchisi va menejeri
1963 yil — Sergey Bubka, ukrainalik tayanib sakrash
1963 yil — Nayjel Xeslop, ingliz regbi o’yinchisi
1964 yil — Skot Xastings, Shotlandiya regbi o’yinchisi va sport ustasi
1964 yil — Marisa Tomei, amerikalik aktrisa
1965 yil — Aleks de la Iglesia, ispaniyalik rejissyor, prodyuser va ssenariy muallifi
1965 yil — Shaun Xollambi, ingliz poygachisi haydovchisi va tadbirkor
1965 yil — Ulf Kirsten, nemis futbolchisi va menejeri
1966 yil — Fred Armisen, amerikalik aktyor va musiqachi
1966 yil — Endi Xess, amerikalik bosh ijrochi
1966 yil — Suzanne Malveaux, amerikalik jurnalist
1966 yil — Suzette M. Malveaux, amerikalik huquqshunos va akademik
1967 yil — Gilyermo Amor, ispaniyalik futbolchi va menejer
1968 yil — Tohir Dovar, Pokiston politsiyasi xodimi va pashtu shoiri (vafot 2018).
1969 yil — Dionne Farris, amerikalik qo’shiq muallifi, prodyuser va aktrisa
1969 yil — Jey Z, amerikalik reper, prodyuser va aktyor, Roc-A-Fella Records asoschilaridan biri
1969 yil — Plum Sykes, ingliz jurnalisti va muallifi
1971 yil — Shannon Briggs, amerikalik bokschi va aktyor
1972 yil — Yūko Miyamura, yapon ovozli aktrisasi va qo’shiqchisi
1973 yil — Tyra Banks, amerikalik model, aktrisa va prodyuser
1973 yil — Frank Boijen, gollandiyalik klaviatura pleyeri
1973 yil — Mina Kaputo, amerikalik qo’shiq muallifi va klaviatura pleyeri
1973 yil — Maykl Jekson, ingliz futbolchisi va menejeri
1973 yil — Stiven Menzi, avstraliyalik regbi ligasi o’yinchisi
1973 yil — Keyt Rusbi, ingliz qo’shiq muallifi va gitarachi
1974 yil — Tadaxito Iguchi, yapon beysbolchisi
1976 yil — Kristina Groves, kanadalik tezkor uchuvchi
1977 yil — Ajit Agarkar, hindistonlik kriketchi
1977 yil — Morten Veland, norveg gitarist va qo’shiq muallifi
1978 yil — Jaklin Viktor, malayziyalik qo’shiqchi va aktrisa
1979 yil — Ysabella Brave, amerikalik qo’shiq muallifi
1980 yil — Rik Viktor, kanadalik kurashchi va menejer
1981 yil — Brayan Vandborg, daniyalik velosipedchi
1982 yil — Natan Duglas, inglizcha uch kishilik sakrash
1982 yil — Ho-Pin Tung, gollandiyalik-xitoylik poyga haydovchisi
1982 yil — Nik Vuyichich, avstraliyalik xushxabarchi
1983 yil — Jimmi Bartel, avstraliyalik futbolchi
1984 yil — Marko Giambruno, italiyalik futbolchi
1984 yil — Anna Petrakova, rus basketbolchisi
1984 yil — Djo Tomas, amerikalik futbolchi
1985 yil — Endryu Brakman, amerikalik beysbolchi
1985 yil — Karlos Gomes, Dominikan beysbolchisi
1986 yil — Kayja Udras, estoniyalik chang’ichi
1987 yil — Orlando Braun, amerikalik aktyor va reper
1988 yil — Andriy Pylyavskiy, ukrainalik futbolchi
1988 yil — Yeng Konstantino, filippinlik qo’shiqchi va qo’shiq muallifi
1990 yil — Lukman Xaruna, nigeriyalik futbolchi
1990 yil — Bleyk Leri, avstraliyalik regbi ligasi o’yinchisi
1990 yil — Igor Sjunin, estoniyalik uch kishilik sakrash
1991 yil — Reality Winner, Amerika razvedkasining josuslikda ayblangan mutaxassisi [5]
1992 yil — Peta Hiku, Yangi Zelandiya regbi ligasi o’yinchisi
1992 yil — Jan-Klod Eronzi, Ruanda futbolchisi
1992 yil — Kim Sek-Jin, Janubiy Koreyalik qo’shiqchi, qo’shiq muallifi va aktyor [6]
1996 yil — Diogo Jota, portugaliyalik professional futbolchi
1996 yil — Sebastyan Vegas, chililik futbolchi
1996 yil — Sheril Sheynafia, indoneziyalik qo’shiq muallifi va aktrisasi
1996 yil — Ivan Belikov, rossiyalik futbolchi
◾VAFOT ETGANLAR◾
Miloddan avvalgi 0530 yil — Buyuk Kir, Fors shohi (miloddan avvalgi 600 yilda tug’ilgan).
0749 — Damashqdagi Yuhanno, suriyalik ruhoniy va avliyo (676 yilda tug’ilgan).
0771 — Karloman I, Franklar qiroli (751 yilda tug’ilgan).
0870 — Suairlech ind Eidnén mac Ciaráin, Irlandiyalik episkop
1075 — Anno II, nemis arxiepiskopi va avliyo (1010 yilda tug’ilgan).
1131 — Omar Xayyom, fors shoiri, astronom, matematik va faylasuf (1048 yilda tug’ilgan).
1214 — Uilyam Arslon, Shotlandiya qiroli (1143 yilda tug’ilgan).
1260 — Aymer de Valens, Vinchester episkopi (1222 yilda tug’ilgan).
1270 yil — Navarraning Teobald II (1238 yilda tug’ilgan).
1334 yil — Papa Ioann XXII (1249 yilda tug’ilgan)
1340 — Genri Burghersh, ingliz episkopi va siyosatkori, Angliya lord kansleri (1292 yilda tug’ilgan).
1341 — Yanislav I, Gniezno arxiyepiskopi
1408 yil — Valentina Viskonti, Value Louisning rafiqasi, Orlean gersogi
1456 — Charlz I, Burbon gersogi (1401 yilda tug’ilgan).
1459 — Adolph VIII, Golshteyn grafi (1401 yilda tug’ilgan).
1576 — Jorj Yoaxim Rhetus, avstriyalik-slovakiyalik matematik va kartograf (1514 yilda tug’ilgan).
1585 — Jon Uillok, Shotlandiya vaziri va islohotchi (1515 yilda tug’ilgan).
1603 — Maerten de Vos, Flaman rassomi va chizma (1532 y. Tug’ilgan)
1609 — Aleksandr Xyum, Shotlandiya shoiri (1560 yilda tug’ilgan).
1637 — Nikolas Ferrar, ingliz savdogari (1592 yilda tug’ilgan).
1642 — Kardinal Rishlie, fransuz kardinal va siyosatchi, Frantsiya monarxining bosh vaziri (1585 y.t.).
1649 yil — Xotorndenlik Uilyam Drummond, Shotlandiya shoiri (1585 yilda tug’ilgan).
1679 yil — Tomas Xobbs, ingliz faylasufi va nazariyotchisi (1588 yilda tug’ilgan).
1680 — Tomas Bartolin, daniyalik tabib, matematik va ilohiyotshunos (1616 yilda tug’ilgan).
1696 — Yaponiya Empressi Meishō (1624 y.t.)
1732 — Jon Gey, ingliz shoiri va dramaturg (1685 yilda tug’ilgan).
1798 — Luidji Galvani, italiyalik shifokor, fizik va faylasuf (1737 yilda tug’ilgan).
1828 — Robert Jenkinson, Liverpulning ikkinchi grafligi, ingliz siyosatchisi, Buyuk Britaniyaning Bosh vaziri (1770 yilda tug’ilgan).
1839 yil — Jon Limi, Irlandiyalik amerikalik savdogar (1757 yilda tug’ilgan) [7].
1841 — Devid Deniel Devis, uelslik ingliz shifokori va akademik (1777 yilda tug’ilgan).
1845 — Gregor MakGregor, Shotlandiyalik askar va tadqiqotchi (1786 yilda tug’ilgan).
1850 — Uilyam Sturgeon, ingliz fizigi, elektr motorini ixtiro qildi (1783 yilda tug’ilgan).
1893 — Jon Tindall, irlandiyalik ingliz fizigi va kimyogari (1820 yilda tug’ilgan).
1897 — Griffit Riz Jons, uelslik dirijyor (1834 yilda tug’ilgan).
1902 — Charlz Dou, amerikalik jurnalist va noshir, Dow Jones & Company kompaniyasiga asos solgan (1851 yilda tug’ilgan).
1926 — Ivana Kobilca, sloveniyalik rassom (1861 yilda tug’ilgan).
1933 — Stefan Jorj, nemis-shveytsariyalik shoir va tarjimon (1868 yilda tug’ilgan).
1935 yil — Yoxan Halvorsen, norvegiyalik skripkachi, bastakor va dirijyor (1864 yilda tug’ilgan).
1935 yil — Charlz Rishet, frantsuz fiziologi va akademik, Nobel mukofoti laureati (1850 yilda tug’ilgan).
1938 yil — Tamanishiki San’emon, yaponiyalik sumo kurashchisi, 32-Yokozuna (1903 yilda tug’ilgan).
1942 — Juhan Kukk, estoniyalik siyosatchi, Estoniya davlatining 3-rahbari (1885 yilda tug’ilgan).
1942 — Fritz Lohner-Beda, yahudiy avstriyalik libretist, lirika va yozuvchi (1883 y.t.).
1945 — Tomas Xant Morgan, amerikalik genetik va biolog, Nobel mukofoti laureati (1866 yilda tug’ilgan).
1945 — Richard Vaysz, Vengriya Olimpiada chempioni kurashchi (1879 yilda tug’ilgan) [8].
1955 yil — Jozef Galamb, venger-amerikalik muhandis (1881 yilda tug’ilgan).
1963 yil — Konstans Deyvi, avstraliyalik psixolog (1882 yilda tug’ilgan).
1969 yil — Fred Xempton, amerikalik qora tanlilar faoli (1948 yilda tug’ilgan).
1971 yil — Shunryu Suzuki, yaponiyalik amerikalik rohib va o’qituvchi, San-Frantsisko Zen markaziga asos solgan (1904 yilda tug’ilgan).
1975 yil — Xanna Arendt, nemis-amerikalik tarixchi, nazariyotchi va akademik (1906 yilda tug’ilgan).
1976 yil — Benjamin Britten, ingliz pianistoni, bastakor va dirijyor (1913 yilda tug’ilgan).
1976 yil — V. F. Makkoy, irlandiyalik askar, advokat va siyosatchi (1886 yilda tug’ilgan).
1980 yil — Fransisko de Sa Karneyro, portugaliyalik huquqshunos va siyosatchi, Portugaliyaning 111-bosh vaziri (1934 yilda tug’ilgan).
1980 yil — Stanislava Valasevich, polshalik amerikalik yuguruvchi (1911 yilda tug’ilgan).
1980 yil — Don Uorrington, kanadalik futbolchi (1948 yilda tug’ilgan).
1981 yil — Janna Blok, amerikalik psixolog (1923 y. T.).
1984 yil — Jek Merser, amerikalik animator, ssenariy muallifi, ovozli aktyor va qo’shiqchi (1910 yilda tug’ilgan).
1987 yil — Arnold Lobel, amerikalik yozuvchi va rassom (1933 y. T.).
1987 yil — Rouben Mamoulian, gruzin-amerikalik rejissyor va ssenariy muallifi (1897 yilda tug’ilgan).
1988 yil — Usmon Axmatovich, polshalik kimyogar va akademik (1899 yilda tug’ilgan).
1992 yil — Genri Klauzen, amerikalik huquqshunos va muallif (1905 yilda tug’ilgan).
1993 yil — Margaret Landon, amerikalik missioner va muallif (1903 yilda tug’ilgan).
1993 yil — Frank Zappa, amerikalik qo’shiq muallifi, gitara chaluvchisi va prodyuser (1940 yilda tug’ilgan).
1999 yil — Roz Bird, amerikalik akademik va sudya, Kaliforniyaning 25-bosh sudyasi (1936 y. Tug’ilgan)
2000 yil — Xenk Arron, surinamlik bankir va siyosatchi, Surinam Respublikasining 1-bosh vaziri (1936 y. T.).
2003 yil — Iggi Katona, amerikalik poyga haydovchisi (1916 yilda tug’ilgan).
2004 yil — Elena Souliotis, yunon sopranosi va aktrisa (1943 yilda tug’ilgan).
2005 yil — Errol Bratvayt, Yangi Zelandiya askari va muallif (1924 yilda tug’ilgan).
2005 yil — Gregg Xofman, amerikalik kino prodyuser (1963 yilda tug’ilgan).
2006 yil — K. Ganeshalingam, shri-lankalik buxgalter va siyosatchi, Kolombo meri (1938 yilda tug’ilgan).
2006 yil — Ross A. Makginnis, amerikalik askar, «Faxriy medal» sohibi (1987 yilda tug’ilgan).
2007 yil — Pimp C, amerikalik reper (1973 yilda tug’ilgan).
2009 yil — Liam Klansi, irlandiyalik qo’shiqchi, aktyor va gitara chaluvchisi (1935 yilda tug’ilgan).
2010 yil — qirol Kertis Iaukea, amerikalik kurashchi (1937 yilda tug’ilgan).
2011 yil — Sonya Pyer, Gaiti-Dominikalik faol (1965 yilda tug’ilgan) [9]
2011 yil — Sokrates, braziliyalik futbolchi va menejer (1954 yilda tug’ilgan).
2011 yil — Hubert Sumlin, amerikalik qo’shiqchi va gitara chaluvchisi (1931 yilda tug’ilgan).
2012 yil — Vasiliy Belov, rus muallifi, shoir va dramaturg (1932 y. Tug’ilgan)
2012 yil — Jek Bruks, amerikalik polkovnik, huquqshunos va siyosatchi (1922 yilda tug’ilgan).
2012 yil — Migel Kalero, kolumbiyalik futbolchi va menejer (1971 yilda tug’ilgan).
2012 yil — Entoni Dean-Drummond, ingliz generali (1917 y. Tug’ilgan)
2013 yil — Joana Raspall i Xuanola, ispaniyalik yozuvchi va shoir (1913 yilda tug’ilgan).
2014 yil — Klaudiya Emerson, amerikalik shoir va akademik (1957 yilda tug’ilgan).
2014 yil — V. R. Krishna Iyer, hind advokati va sudya (1914 yilda tug’ilgan).
2014 yil — Vinsent L. MakKusik, amerikalik advokat va sudya (1921 yilda tug’ilgan).
2014 yil — Jeremi Torp, ingliz huquqshunosi va siyosatkori (1929 yilda tug’ilgan).
2015 yil — Bill Bennett, kanadalik huquqshunos va siyosatchi, Britaniya Kolumbiyasining 27-bosh vaziri (1932 yilda tug’ilgan).
2015 yil — Yossi Sarid, isroillik jurnalist va siyosatchi, 15-Isroil ta’lim vaziri (1940 yilda tug’ilgan).
2016 yil — Patrisiya Robins, ingliz yozuvchisi va WAAF xodimi (1921 yilda tug’ilgan).
2017 yil — Shashi Kapur, hind aktyori (1938 yil tug’ilgan).
