ХАЁТ ВА офариниши ҒАФУР ҒУЛОМ.

БО ДӮСТОН мубодила кунед:

МАВЗУИ 1: ЗИНДАГИ ВА КОРИ ГАФУР ГУЛОМ.

ЛИРИКАИ ШОИР

Нақша:

         ИЗҲОРОТ:

Ғафур Ғулом 1903 майи соли 10 дар Тошканд дар оилаи камбизоат таваллуд шудааст. Падару модари ӯ Гулом ака ва Тошбибӣ маълумоти аввалин гирифтанд. Аммо тақдири бераҳмона дар ҷавонӣ сарашро зиёд молиш надод.

Ғафур, ки аз падари худ (1912) ва модар (1918) ҷудо шуда буд, дар кӯдакӣ ятим монд. Ба истилоҳ "фақр ва маҳрумият" ҳазорон кӯдаконро дар бар гирифт, аз ҷумла шоири бузурги оянда - "саргардони даҳсолаҳо". Этикдоз ба дуредгар менигарист, рӯзона ба хоҳаронаш нигоҳ мекард ва бегоҳ осиёбро дар маҳаллаи ҳамсоя посбонӣ мекард. Вай боғи Сарибой ном марди сарватдорро посбонӣ мекард. Пас аз чандин солҳо, Ғафур Ғулом хидматҳои ин марди сарватмандро ба достони "Шум бола" -и худ устодона ворид кард.

Оғози Ҷанги Якуми Ҷаҳонӣ (1914), сахтиҳо ва мусибатҳое, ки дар натиҷаи меҳнати маҷбурӣ ба сари мардум омад (1916), бо чашмони худ диданд, барои худ таҷриба карданд.

Соли 1916 ба мактаби русизабон дохил шуд. Ин стипендия ба Ғафир Ғулом баъдтар, пас аз табаддулоти октябр, дар матбаа кор кардан ва дар курси 8-моҳаи муаллимон рафтан кӯмак кард.

Комсомоли солҳои 20-ум дар тарбияи ҷавонон рӯҳияи шӯравӣ ва инқилобӣ ба онҳо имконият ва имтиёзҳо фароҳам оварда, кори бузургеро анҷом додааст. Вай ҳамчун муаллим, директор дар мактабҳои нав кор карда, ба интернат сарварӣ мекард.

Мактаб-интернат ба як паноҳгоҳе табдил ёфт, ки дар тақдири Ғофир Ғулом нақши бузург дошт.Меҳнат ва зиндагӣ дар ин ҷо эҳсосоти шахсӣ ва иҷтимоии ӯро шадидтар карданд. Як рӯз ятимро ба ҳоли худ гузоштанд, ғамгин шуд, хор шуд, ҳаёти худро дар ятимхона ба ёд овард. Эҳсосоти ӯ бедор шуданд ва гарданбанд ба рӯи чашмонаш на ҳамчун ашк ба рӯи коғаз рехта шуданд.Ин аввалин шеъри Ғафур Ғулом буд. Дар адабиёти узбек, дар адабиёти ҷаҳонӣ шоири нав ба дунё омад.

Ҳамин тавр, Ғафур Ғулом дар тӯли тақрибан 45 соли фаъолияти худ бисёр шеърҳо, достонҳо, очеркҳо, фельетонҳо, ҳаҷвӣ, ҳикояҳо, ҳикояҳо, мақолаҳо ва тарҷумаҳоро нашр кард. Онҳо дар зиёда аз сад маҷмӯа ва китобҳо мураттаб ва нашр шудаанд.

Гафур Ғулом ҳамчун корманди адабӣ ва корреспонденти махсус дар маҷаллаҳои "Муштум", "Ер Юзи", "Шарқ ҳақиқати", "Кизил Ӯзбекистон" кор карда, нуқтаҳои гарми ҳаёти ҷамъиятӣ ва иқлими поки онро дили ҳамзамононаш барои эҳсос кардан имконият фароҳам овард.

Ғафур Ғулом дар ашъори солҳои бистуми худ ба сурудани тарзи муносибат ва талаботи нави ҷомеаи нав ва танқиди мафҳумҳое, ки кӯҳна ҳисобида мешаванд, диққати асосӣ додааст. Дар ашъори ин давра шеърҳои зиёде буданд, ки дар онҳо ривоят аз бадеӣ ва эътироф аз ишқ муҳимтар буд.

Инъикоси ҳаёти халқ ва давлат хусусияти пешбарандаи осори шоир аз солҳои 30-юм ба шумор меравад. Ин хусусият махсусан дар шеъри "Дар роҳҳои Турксиб" ва эпоси "Қӯқан" ба назар мерасад.

Эпоси "Кокан" зиндагии мардумро дар охири солҳои 20 ва аввали солҳои 30 ба таври бадеӣ инъикос мекунад. Ҳамзамон, он дар таҳким ва таҳкими ин принсип нақши муҳими идеологӣ мебозад. Дуруст аст, ки маҷбуркунӣ дар гузариш ва ба ихтиёри колхоз гузаштан, инчунин вайрон кардани бисёр хонаҳои синфҳои миёна низ ба амал омадааст. Аммо дар баробари ин камбудиҳо, хатоҳо ва маҳдудиятҳо, бо назардошти он, ки колхоз низ дар тақдири як қабати муайяни деҳқони ӯзбек, барқароршавии ӯ, барқароршавии хоҷагӣ, тафаккури ҳамосавии деҳқони узбек, ҷаҳонбинӣ ва ҳамчун санади бадеии тағйироти ногаҳонӣ дар тарзи ҳаёт аҳамият дорад.

Ғофир Ғулом дар тӯли ҳаёти худ бисёр шеърҳо ва достонҳо навиштааст. Вай таҳти таъсири сиёсати шӯравӣ ва идеологияи ҳизби коммунист мардумро даъват кард, ки дар рӯҳияи идеалҳои олӣ кору зиндагӣ кунанд. Вай некӣ, меҳрубонӣ, бародарӣ, дӯстиро тараннум кард. Вай мардумро ба роҳи ҳадаф ва андешаи азим сафарбар кард. Он моро водор мекунад, ки ба оянда бо умеди калон назар афканем. Инҳо хусусиятҳои муҳими ба осори ӯ хос мебошанд.

Маҳз мушоҳидаҳои амиқи қаҳрамони лирикӣ дар сурудани бадеии ин сифатҳо ва гуногунрангӣ, сарват, номуайянӣ, ҳикмат, ба иборае шоири фалсафӣ тавассути ҳикмати худ ва тасвирҳое, ки ин ҳикматро таҷассум мекунанд, ҳамчун муҳим пайдо мешаванд. нишонаи эҷодкорӣ.

Лаҳзаҳои азизи синну соли азизи мо

Мардуми азиз азизамро мепурсанд

Имконият ганҷест, бо хатҳои шоҳона

Вақти оро додани дафтарчаи ҳаёт расидааст.

(Аз шеъри "Вақт")

Баъзе ашъори Ғафур Ғулом бар тасвири рӯйдодҳои таърихӣ, иттилоот ва шахсиятҳо асос ёфтааст. Чунин асарҳо ба мисли солномаи бадеии таърих, тақдири шахсияти таърихӣ, инъикоси симои ӯ дақиқанд.Чунин шеърҳо барои ашъори "Дар роҳҳои Турксиб", "Хотираи Ҳамза", "Аввалин кайҳонавард хосанд. дар таърихи инсоният. "

Ғафур Ғулом донишманде буд, ки таърих, фалсафа ва фарҳанги Шарқ ва Ғарбро бо амиқи фавқулодда медонист. Аз ин рӯ, дар аксари ашъори ӯ аз Инҷил то нақшҳои бобилӣ, готикӣ - рӯйдодҳои хурду бузурги таърихӣ, маълумот, ин ё он шахс, далелҳои марбут ба онҳо, хатҳои анъанаҳои халқҳои ҷаҳон, номҳои ҷойҳои таърихӣ, ки ба бофтаи бадеӣ ғарқ шудаанд.

Ғафур Ғулом дар тӯли фаъолияташ дар шакли тақвим бисёр шеърҳо навиштааст. Чунин шеърҳо бахшида ба рӯйдодҳо ва рӯйдодҳои ҳамарӯза, гузаранда, аз қабили 1 май, 7 октябр, Рӯзи Конститутсия, анҷуманҳои ҳизбӣ ва комсомол, даҳсолаҳои адабӣ, мусобиқаҳои сотсиалистӣ, иҷрои нақшаи пахта, дар таърихи адабиёт ва дар кор. инчунин ягон нишонаи назаррас нагузоштааст. Ин барои худи шоир махфӣ набуд. Охир, аксари ин шеърҳо на танҳо ба "Асарҳои мунтахаб" -и шоирони худшинос, балки ба маҷмӯаҳои мунтазам чопшудаи онҳо дохил карда нашудаанд. Ғулом низ истисно нест. Аммо, бояд қайд кард, ки образҳои фалсафие, ки бо бузургӣ ва ҳикмати бахшанда ғарқ шудаанд, дар ашъори тақвимии ӯ низ ҷой доранд.

Ғафур Ғулом то нафаси охиринаш эҷод ва кор кард. Солҳои дароз ӯ ба ҳайси корманди илмии Институти забон ва адабиёти Академияи илмҳои Узбекистон кор кардааст. Вай бисёр мақолаҳо ва тарҷумаҳои илмӣ, инчунин асарҳои бадеӣ навиштааст. Асарҳои ӯ ба даҳҳо забон тарҷума шудаанд.

Дар ивази кораш, ӯро узви ҳақиқии Академияи илмҳои Ӯзбекистон интихоб карданд. Вай депутати Шурой Олии республика шуд. Ба ӯ унвони олии "Шоири халқии Узбекистон" дода шудааст. Асарҳои санъати ӯ сазовори мукофотҳои олии кишвари шӯравӣ шуданд. Маҷмӯаи мукаммали дувоздаҳҷилдаи ӯ аз чоп баромад.